Veldschuur voor de 11^de keer in het donker

Dit jaar organiseerde ik, samen met collega boswachter Denny Kroeze en de vrijwilligers van ‘de Veldschuur’ in Rouveen, voor de elfde keer de Nacht van de Nacht. Dit landelijke evenement vindt ieder jaar plaats op de zaterdagavond van het weekend waarin we overgaan van de zomertijd naar de wintertijd. Vanaf het prille begin ben ik samen met de Veldschuur en in het bijzonder beheerder Hanneke Rademaker, hierbij betrokken geweest.

Nachtkijker                                                                                                                     We konden afgelopen zaterdagavond zo’n 190 bezoekers bij de Veldschuur verwelkomen, waaronder veel kinderen. Denny stond in het veld met een nachtverrekijker en liet het publiek speuren in het donkere natuurgebied ‘de Olde Maten’. Ik hield een praatje over nachtdieren en hun afhankelijkheid van de duisternis, met behulp van opgezette dieren en een diaprojector met zaklamp. Daarmee liet ik op een ouderwetse manier op een lapje stof een aantal dieren zien.

Diverse vrijwilligers van de Veldschuur waren in touw met allerlei activiteiten: Bakker Ton bakte heerlijke mini appeltaartjes in de veldoven.

Bij een kampvuur werd een spannend verhaal verteld door een monnik uit Zwartewatersklooster. Er was een nachtwandeling door de Olde Maten en onderweg kon gevoeld en geroken worden aan niet zichtbare dingen.

Schimmen en nachtgedicht                                                                                    Kinderen konden mee doen aan een schimmenspel op een wit doek. Helemaal achter in de Olde Maten droeg nachtdichter Corrie Overmars een prachtig gedicht voor.

Bij een heldere hemel zou er een telescoop buiten staan om de hemel mee af te speuren, maar het was helaas bewolkt. Daarom werd in de voorkamer een lezing gegeven over de hemellichamen door een amateurastronoom. Rondom de schuur konden de kinderen uiltjes zoeken en opdrachten doen.

De Veldschuur was minimaal verlicht en wethouder Bert Kraale van de gemeente Staphorst opende de elfde Nacht van de Nacht.

Johan Dammers, Boswachter Noord-West Overijssel

Een nacht in het zwarte woud

Voor de elfde keer verzorgde het IVN-Hellendoorn-Nijverdal in samenwerking met de Sterrenwacht Hellendoorn en Staatsbosbeheer de Nacht van de Nacht. Ondersteunding d.m.v. flyers en ansichtkaarten werd verleend door natuur- en milieu Overijssel. Een kleine 300 deelnemers hebben genoten van het donker op de Sallandse Heuvelrug. Wat een prachtige zwoele herfstavond, helaas zonder zicht op de maan of sterren.

Vanuit een schemerverlicht BuitenCentrum vetrokken de deelnemers voor hun nachtelijke avontuur. De deelnemers konden kiezen voor een wandeling op eigen gelegenheid langs een schaars verlichte route. Deze korte tocht was met name bedoeld voor jonge gezinnen. Onderweg kwam men een aantal posten tegen o.a. een tafel met opgezette dieren die in de schemering en/of nacht actief zijn. Een korte uitleg door vrijwilligers van de sterrenwacht over de hemel en lichtvervuiling.

Witte wieven                                                                                                                    Of men kon kiezen voor een wandeling onder begeleiding van een gids. Ook hier stonden langs de route diverse posten waar aandacht werd besteed aan het beleven van het donker. Onderweg kwam men een verhalenverteller tegen en een echt ‘wit wief’. De fotowerkgroep van het IVN liet het één en ander zien over nacht fotografie (je kan echt met een zaklamp een foto maken!!). Een proeverij in bistro ‘maanzicht zonder licht’. Kortom hoe gebruik je je zintuigen in de donkere nacht.

Onderweg kreeg men ook informatie over lichtvervuiling, het belang van het donker voor mens en dier. Met dank aan 8 leden van de sterrenwacht, 25 leden van het IVN en 3 Staatsbosbeheer-collega’s!

Hanneke Elbertsen, Buitencentrum Sallandse Heuvelrug

Voetje voor voetje de weg vinden in het donker

Nacht van de nacht, dat was het afgelopen zaterdag 24 oktober. Een nacht – of avond in dit geval – waarbij we stil staan bij de toename van kunstmatig licht, licht waar vooral de natuur veel hinder van ondervindt. De Nacht van de nacht, het uitgelezen moment om heel bewust het donker te ervaren, en waar kan dat beter dan op het Springendal, het donkerste plekje van Overijssel.

Onzichtbare ritselaars                                                                                                     De opkomst is groot, zeker 80 deelnemers staan te popelen om in het bos het donker te ervaren. In drie groepen gaan we op pad. Vanaf de sfeervol verlichte Hoeve Springendal lopen we het donkere bos in, even stil staan en de ogen laten wennen, de maan geeft ons voldoende licht om ons pad te vervolgen. Er klinkt geritsel in de struiken naast ons, een muis? Of misschien wel een egel, wie zal het zeggen, de kleine ritselaar heeft zich al lang uit de voeten gemaakt.

Verderop een klein flikkerend lichtje, althans dat was de bedoeling, maar het vlammetje is gedoofd. We zijn aangekomen bij het belevingspad. We wijken af van het reguliere pad en lopen één voor één dwars door een bosperceel, geleid door een touw gespannen tussen de bomen, de grond al aftastend met onze voeten. Plots klinkt de schrille kreet van een vrouwelijke bosuil, wat een beleving in de holst van de nacht!

Het verhaal van Hendrik                                                                                                 We vervolgen onze route, spotten een paar verbaasde hazen en komen dan bij Christa aan. Zij vertelt over Hendrik de boerenknecht die iedereen het stuipen op het lijf jaagt, een spannend verhaal, misschien wel een beetje te spannend voor onze jongste deelnemers.

Met gezonde spanning gaan we weer het donkere bos in, en donker is het, de grote beuken laten het maanlicht maar mondjesmaat door, net voldoende om het pad te volgen. Het is stil, en dat gebeurt niet snel in een groep met meer dan vijfentwintig personen, alleen dat is, naast het donker, al een bijzondere ervaring op zich.

Gemompel stijgt op zodra de eerste kunstmatige lichtjes weer aan de horizon verschijnen, het einde van de route is in zicht en men is een ervaring rijker, hopelijk zet die aan het denken.

Irene van der Linde, Boswachter Twente