De laatste weken hebben onze vrijwilligers hun handen vol gehad aan het verzamelen van zwarte noten (Juglans nigra). Twee kuubskisten met noten werden vandaag opgehaald om te worden overgebracht naar Biddinghuizen, waar onze afdeling Zaad & Plantsoen de noten klaarmaakt om bij boomtelers te laten opkweken tot nieuwe boompjes.

Zakken vol met noten

Het was best een klus. Op een perceel van circa 1,5 ha staan enkele honderden zwarte notenbomen die hier in 1995 zijn geplant. Een groot aantal noten, die in het najaar gerijpt van de bomen vallen, zijn door twee groepen vrijwilligers geraapt, naar de rand van het perceel gebracht en verzameld in twee grote kisten. Het gesjouw met emmers en zakken door het notenbos was niet altijd het leukste werk. Vaak was je als vrijwilliger in je eigen hoek van het perceel aan het rapen en had je alleen met de anderen contact tijdens de pauzes. Dan mis je de gezelligheid van het samenwerken wel een beetje.

Toch hebben hun inspanningen voor twee bijna volle kuubskisten gezorgd en kunnen ze voldaan terugkijken op hun bijdrage aan de notenopstanden van de toekomst. Want dat was uiteindelijk ook het doel van het rapen en verzamelen van de noten.

De zwarte noot is een geen inheemse soort, maar is wel al honderden jaren in Nederland. Oorspronkelijk komt de boom uit Noord-Amerika en is in het begin van de 17^de eeuw in Nederland geïntroduceerd.

Zoals op de website van de Wageningen Universiteit te lezen valt zijn er twee opstanden (bospercelen bij Almere en in Wijhe) waar al zwarte noten worden geoogst om als plantmateriaal te kunnen dienen. Nu komt daar dus, hopelijk, een derde perceel, in het gebied langs de A6 bij.

Klimaatbestendige boom

Volgens collega bosbeheerder Jan Pols is de zwarte noot een hele welkome soort in onze bossen. De boom is goed bestand tegen de afwisseling van droge en natte omstandigheden en zou daarmee opgewassen zijn tegen klimaatveranderingen, zoals we die de laatste jaren al hebben kunnen zien.

Daarnaast is de zwarte noot, door een diepe penwortel, bestand tegen harde wind en hebben de wortels een positieve bijdrage aan de structuurverbetering en de verbetering van de humuslaag van de bosbodem.

Jan Pols over het hout van de zwarte noot: “Op termijn zal er ook hout ook beschikbaar komen voor hoogwaardige en duurzame toepassingen in de meubelindustrie. Het prachtige hout is donker met een hele rijke tekening. Een tafelblad van zwarte hout is een genot om naar te kijken.

Bij de beoordeling van de boomrassen wordt door de Raad van de Plantenrassen naar een aantal criteria gekeken:

1. De boomsoort mag geen invasief karakter hebben.
2. De boomsoort moet een toegevoegde waarde hebben voor de biodiversiteit. In het geval van de zwart noot zijn dit vooral specifieke mossen en korstmossen die op de bast van de boom worden aangetroffen
3. Worden de zaden gegeten door insecten, vogels en zoogdieren. In de geval gaat het om de noten die door dieren worden gegeten.
4. Heeft de boom een positieve bijdrage aan de omzetting van de strooisellaag en daarmee de verbetering van de bosbodem?

Als het aan ons ligt gaat de zwarte noot een essentiële bijdrage leveren in de instandhouding van het bos van de toekomst. Je zult hem zeker vaker tegen gaan komen.