Afgelopen dagen vloog er een drone boven de Oostvaardersplassen. Delen van het gebied werden vanuit de lucht gefotografeerd en in kaart gebracht.

Het was een aantal mensen al opgevallen dat er een drone boven het natuurgebied vloog en we ontvingen dan ook meldingen van betrokken bezoekers die wisten dat dit normaal gesproken niet mag. Dit verdient dan ook enige uitleg.

De dronevluchten werden gedaan in opdracht van Staatsbosbeheer met toestemming van de Provincie Flevoland. Het betreft hier een onderzoek naar de vegetatie op een paar plekken in de Oostvaardersplassen, met name in de overgangsgebieden tussen het droge deel en het moerasdeel.

Nieuwe techniek

Staatsbosbeheer is op zoek naar nieuwe technieken waarmee op eenvoudige wijze snel een overzicht van de vegetatie in gebiedsdelen kan worden verkregen die moeilijk toegankelijk zijn. In dit geval brengt de drone de vegetatiehoogte en dichtheid in beeld. We willen kijken of we met deze gegevens meer kunnen zeggen over de kwaliteit van de vegetatie als broed- en voedselgebied voor verschillende vogelsoorten.

Het vegetatieonderzoek door middel van drones betreft een nieuwe techniek die ontwikkeld is binnen het zogenaamde MAMBO project. Dit Europese project, waarin het Nederlandse ‘Institute for Biodiversity and Ecosystem Diversity’ (IBED) als onderdeel van de Universiteit van Amsterdam (UvA) participeert, richt zich op het ontwikkelen, testen en implementeren van hulpmiddelen voor monitoring. Deze hulpmiddelen, zoals in dit geval drones met lichtradar apparatuur (lidar) helpen bij het onderzoek naar de relatie tussen leefomgeving en bepaalde vogelsoorten.

Lichtradar

De lichtradar beelden geven de hoogte en de dichtheid van de vegetatie weer. Daarmee kan een koppeling worden gemaakt met de dominante planten-, struiken- en boomsoorten in het gebied en de aanwezigheid van bepaalde vogelsoorten. Uiteindelijk wordt deze informatie gebruikt om indicaties te krijgen van de vegetatie (ontwikkeling) in de Oostvaardersplassen en het oppervlakte geschikt leefgebied voor deze vogels. Tijdens de vluchten wordt er permanent gemonitord of er verstoring optreedt.

Onderzoekers Jinhu Wang en Stacey Shinneman van IBED / UVA en ‘piloot’ Charles George van het UK Centre for Ecology & Hydrology laten hun drone op verschillende plekken in zogenaamde transecten vliegen. De drone maakt daarbij om de paar seconden een foto-opname en een lichtradar beeld. Daarmee wordt de hoogte van de vegetatie ten opzichte van water of het maaiveld gemeten. Door in het veld te kijken naar de hoogte van specifieke, dominante plantensoorten (zoals riet of gras) kunnen de hoogtebeelden wordt vertaald naar vegetatietype en de dichtheid van de vegetatie. Na verwerking van alle gegevens verwachten volgend jaar de eerste resultaten te ontvangen.

Het zijn dit soort initiatieven van onderzoekers die mede van belang zijn voor de bescherming van planten en dieren. Dankzij deze nieuwe technieken kunnen beheerders over veel meer informatie beschikken dan voorheen die helpt bij het evalueren van het beheer en het maken van de goede keuzes in het beheer zodat we ook in de toekomst kunnen blijven genieten van de vogelwereld van de Oostvaardersplassen.