De grote weerschijnvlinder. Foto: J verbraken

Nationaal Park Nieuw Land is zoals bekend een waardevol vogelgebied, maar er vliegt nog veel meer! Bij biodiversiteit gaat het tenslotte om de totale variatie aan leven en die gaat verder dan alleen vogels. Reden genoeg om daar eens op in te zoomen.

Dat er veel meer vliegt dan alleen vogels bleek wel uit de waarnemingen tijdens het 2021soortenjaar. Je hoeft niet een hele grote kenner te zijn om toch een aantal verschillende dagvlinders te ontdekken. Voor libellen wordt het al een stukje moeilijker en voor nachtvlinders moet je vooral ’s avonds laat en ’s nachts op pad met speciale hulpmiddelen, al zijn er ook nachtvlinders die overdag vliegen.

Resultaten tot nu toe

Bij het schrijven van dit blog stond de teller op 24 verschillende dagvlindersoorten en 24 soorten libellen. Daarnaast werden maar liefst 373 soorten macro- en micronachtvlinders waargenomen, na de planten de soortengroep met de meeste soorten. En samen goed voor ruim één zesde van het totale aantal waargenomen soorten. Naast veel algemeen voorkomende soorten werden er ook heel wat bijzonderheden waargenomen. We zijn ook blij met alle mooie foto’s die als bewijs van de waarnemingen op www.waarneming.nl zijn ingevoerd. Het loont de moeite de waarnemingen eens wat nauwkeuriger te bekijken.

Niet alleen om soorten te leren kennen waarvan je misschien nog nooit hebt gehoord, maar ook vanwege de locaties en de momenten waarop de soorten zijn gezien. Moet je bijvoorbeeld tot de zomer wachten, of kan je al vanaf Nieuwjaar genieten van de soortenrijkdom van Nieuw Land? Dat laatste blijkt het geval te zijn, al verschilt dat wel per soortengroep.

Nachtvlinders

De verwachting dat deze soortengroep veel zou kunnen opleveren bleek uit te komen. Er komen in Nederland zo’n 2400 hele kleine- en grote nachtvlindersoorten voor. Daarvan werd bijna één zesde waargenomen, al vanaf januari. In de top 3 van meest waargenomen soorten staan de gamma-uil, die ook overdag te zien is, de wachtervlinder die ’s nachts actief is en de Sint-jacobsvlinder, die je ook overdag kunt zien en waarvan de rupsen een opvallende zebratekening hebben, geel met zwarte strepen.

Spectaculair waren natuurlijk de nachtelijke waarnemingsacties. Met licht en een wit laken kunnen nachtvlinders worden gelokt en wie door de waarnemingen bladert ziet opvallend vaak ‘op licht, op laken’ bij de waarnemingen vermeld staan. Er is overigens nog een andere methode om nachtvlinders te lokken, het ‘stropen’. Minder ingewikkeld om zelf te doen, klik hier voor meer informatie.

Dagvlinders

De dagvlinders staan met hun aantal waarnemingen op de vierde plaats. Dat is niet verwonderlijk want ze zijn vergeleken met de libellen en de nachtvlinders vrij gemakkelijk van elkaar te onderscheiden en je hoeft er niet ’s nachts voor op pad. Het wemelt in het gebied bovendien van de nectarplanten zoals koolzaad en koninginnenkruid en die lokken grote hoeveelheden dagvlinders aan. Zodoende een top 3 met bekende soorten zoals de atalanta, de dagpauwoog en het klein koolwitje.

De waarnemingen begonnen in februari, de knalgele citroenvlinder is meestal de eerste. Ook werden er bijzonderheden waargenomen zoals de zeldzame grote weerschijnvlinder, een soort van oudere vochtige loofbossen. Elders in Flevoland is deze soort dit jaar ook enkele keren gezien. Begint het bos in Flevoland volwassen te worden?

Libellen

Er werden evenveel soorten libellen als dagvlindersoorten waargenomen, maar qua aantal waarnemingen wonnen de dagvlinders het ruimschoots van de libellen. Niet zo’n wonder, libellen zijn een stuk minder groot en lijken veel meer op elkaar. Gelukkig zijn er ook soorten die graag op de grond zitten, zoals de gewone oeverlibel. Die staat dan ook in de top 3, gevolgd door het lantaarntje en de grote keizerlibel, een opvallend grote soort die als een helikopter voorbij zoemt.
Opvallend is dat er steeds meer zuidelijke soorten richting Nederland komen. Het geeft aan dat er toch echt iets met het klimaat aan de hand is, want deze ontwikkeling zien we al een aantal jaren.

Doorgaan

Dit is maar een kleine greep uit de resultaten bij drie prachtige soortengroepen. We zitten inmiddels in totaal al op 2424 waargenomen soorten, zelfs tijdens het schrijven van dit blog zijn er al weer 14 soorten bijgekomen en het jaar is nog lang niet voorbij! Alle enthousiaste natuurliefhebbers daarom nog veel succes gewenst met waarnemen en op naar de 2500!