Bij het woord 'bij' denkt u vast aan dat heerlijk zoete, goudgele goedje genaamd honing. Maar ook aan de negatieve manier waarop bijen de afgelopen jaren in het nieuws geweest zijn. Soms is er echter ook goed nieuws, zoals de vondst van de, voor Flevoland bijzondere pluimvoetbij in de Oostvaardersplassen op zondag 6 augustus. Hieronder volgt een bijdrage van onze vrijwilligster Vanessa Hemrika over haar bijzondere ontdekking.

Het is één van de grotere soorten solitaire bijen die haar naam dankt aan de “beenwarmers” aan de achterpootjes van de vrouwtjes. Deze haren worden gebruikt bij het graven van hun ondergrondse nestjes. Een nestgang is gemiddeld zo’n 30 – 110 cm lang en geeft toegang tot meerder nestkamers. De uitgang van de nestgang wordt versterkt met speeksel. De kolonie in de Oostvaarderplassen bestaat uit zo’n vijftig individuele nestjes, gegraven in zand. En dat laatste maakt deze bij in Flevoland met onze klei bijzonder.

De Pluimvoetbij bezoekt voornamelijk gele bloemen. In de Oostvaardersplassen is dit voornamelijk het Jacobskruiskruid. In deze blog uit 2013 kunt u meer lezen over deze boeiende plant:
https://www.boswachtersblog.nl/oostvaardersplassen/2013/07/26/oostvaardersplassen-kleuren-geel/

Bijen in Nederland

Nederland telt 272 verschillende soorten bijen. In deze groep komt u ook de honingbij (1 soort en een aantal kruisingen) en de hommel (29 soorten) tegen.

Honingbijen en hommels leven voornamelijk in volken. Een volk bestaat uit een koningin, werksters (vrouwtjes) en darren (mannetjes). Waar een goed volk honingbijen in de zomer zo’n 30.000 tot 50.000 bijen kan bevatten is dat bij hommels beperkt tot maximaal 400 hommels.

De grootste groep bijen in Nederland behoort echter tot de solitaire of wilde bijen. Deze bijen leven alleen en zorgen ook alleen voor het nageslacht. Nestjes maken ze onder de grond of in holletjes in hout of muren. Ze variëren in afmeting. Er zijn solitaire bijen die slechts een paar millimeter groot zijn tot soorten die bijna zo groot zijn als hommels.

Meer dan de helft van al deze soorten bijen staan inmiddels op de rode lijst, wat inhoudt dat ze bedreigd worden in hun voortbestaan. Oorzaken hiervoor zijn een gebrek aan habitat, een gebrek aan nestplaatsen, het op grote schaal gebruiken van bestrijdingsmiddelen en een tekort aan voedsel in de vorm van bloemen.

Bloemen en bijen

De realiteit is dat bloemen en bijen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Zonder bloemen geen bijen en zonder bijen geen bloemen. Bloemen hebben bevruchting nodig om zaad te kunnen vormen en bijen krijgen in ruil voor deze dienst stuifmeel en nectar van de bloem. Een aan te bevelen boek over de fascinerende relatie tussen bloemen en insecten is “Niet zonder elkaar” van Louis Schoonhoven.

Een pot met stuifmeelrijke planten, zoals margriet en echte tijm, in elke tuin in Nederland zou deze bijzondere groep insecten echt helpen. Doet u mee?