De kleine watersalamander met linksboven een larve en rechtsonder de vlaggetjesstaart van een volwassen mannetje.

In deze onzekere tijden met steeds meer aangescherpte corona-maatregelen lijkt onze bewegingsvrijheid steeds minder te worden. Ook ik zit, als boswachter, nu zoveel mogelijk thuis te werken. Maar met het eerste lentezonnetje begint het toch te kriebelen om naar buiten te gaan. Gelukkig kun je vaak gewoon in en om je huis de natuur al beleven! Zo heb ik van het weekend mijn vijver in de tuin schoongemaakt en kwam ik tot een wonderlijke ontdekking.

Wat een vondst!

Uiteindelijk heb ik ongeveer de helft van mijn vijver schoongemaakt. Dat houdt in dat ik de rottende bladeren, takjes, blubber en waterplanten eruit haal. Zo komt er weer wat ruimte in de vijver en krijgen de overgebleven dieren en plantjes in de vijver weer een kans om te groeien. Omdat ik wel eens een salamandertje heb zien zwemmen in de vijver had ik aan mijn dochter gevraagd of ze wilde helpen met de “rommel” doorzoeken. Met een emmer naast ons en met koude handen doorzochten we alles. We vonden uiteindelijk 102 kleine watersalamanders!

De tuin is een paradijs voor salamanders

Ik dacht bij mijzelf; wauw! Waarschijnlijk zit er dus rond de 200 salamanders in een vijver van 2,5 bij 3 meter. Het is nu maart en voor de kleine watersalamander is de voortplantingstijd dan alweer begonnen. De meeste salamanders waren larven van verleden jaar. Deze beestjes hebben nog kieuwen en moeten nog groeien. Van de zomer zullen ze uit de vijver kruipen en op het land verder leven. Dan krijgen ze een doffe droge huid en kruipen overdag weg in wat vochtige, beschutte plekjes. Deze beestje kom ik dan wel eens in de tuin tegen als ik een grote tak of steen verplaats.

Heel veel salamanders

Na 2 à 3 jaar worden de salamanders volwassen en keren terug naar het water. Dan krijgen ze weer een gladde huid waarmee ze kunnen ademen. Ook hun kleur veranderd dan. Ze krijgen stippen op hun buik en in de paartijd wordt de buik oranje. De staart van het mannetje wordt net een vlag. Hij waaiert met zijn staart naar het vrouwtje en stuurt meteen verleidelijke stofjes mee. Het vrouwtje kan elke dag 5 tot 7 eitjes afzetten op de waterplanten. In een seizoen kan ze tot 400 eieren leggen.

Zoek zelf naar de natuur in en rondom je huis

De kleine watersalamander komt algemeen in heel Nederland voor. In veel slootjes en plassen met redelijk helder water en waterplanten kan de salamander zich voortplanten. Ze eten zowel in het water als op land insecten en andere kleine beestjes, zoals watervlooien. Niet alleen salamanders, maar ook groene kikkers, allerlei vogeltjes, maar ook insecten zoals lieveheersbeestjes komen tevoorschijn met het warmer wordende weer.

Neem ook een kijkje op onze website voor meer leuke doe- en kijktips in en om het huis: https://www.staatsbosbeheer.nl/doe-opdrachten-voor-in-de-tuin. Ook leuk om met de kinderen te doen, die natuurlijk op een gegeven moment ook naar buiten willen. Zo kunnen we in deze moeilijke tijd alsnog van de natuur dichtbij genieten.