Het prachtige groene uitzicht vanaf het Schanszichtpad aan de Zaanse Schans.

In verband met de veiligheid voor bezoekers heeft Staatsbosbeheer per november 2018 het Schanszichtpad nabij de Zaanse Schans af moeten sluiten. Bij inspectie afgelopen september bleken de bruggen dusdanig te zijn aangetast dat reparatie of vervanging op zeer korte termijn noodzakelijk is. Afgelopen tijd zijn verschillende betrokken partijen meerdere malen samengekomen om aan een oplossing te werken, maar het ontbreekt aan de financiële middelen. Een feit staat boven water: allen willen het pad snel weer veilig openstellen. Daartoe worden mogelijkheden verkend voor externe financiering.

Afsluiting noodzakelijk

Het in 2005 aangelegde Schanszichtpad ligt in natuurgebied de Kalverpolder dat Staatsbosbeheer beheert in samenwerking met de Stichting Kalverpolder. Dit zogenaamde laarzenpad is ongeveer één kilometer lang en loopt vanaf de parkeerplaats naast het Zaans Museum naar het eind/begin van de Zaanse Schans aan de Kalverringdijk. Hierdoor heeft men vanaf het wandelpad een prachtig uitzicht over het karakteristieke Hollandse landschap met zijn molens en weilanden.

In september 2018 heeft Staatsbosbeheer een interne inspectie laten uitvoeren naar de bruggen van het wandelpad. Uit deze inspectie kwam naar voren dat alle bruggen in meer of mindere mate zijn aangetast door houtrot. Er zou op korte termijn tot reparatie of vervanging van de bruggen moeten worden overgegaan. Daartoe is in november besloten om het wandelpad fysiek af te sluiten. Veiligheid staat immers voorop!

Geliefd wandelpad

De beslissing om het pad daadwerkelijk af te sluiten was niet gemakkelijk. Het wandelpad is namelijk erg geliefd bij de bezoekers. Het telstation van het wandelpad liet zien dat er in 2018 (tot aan de afsluiting in november) zo’n 16.000 bezoekers over het pad zijn gewandeld.

De Stichting Zaanse Schans en Staatsbosbeheer hebben in 2003 een ontwerp voor het Schanszichtpad opgesteld in nauw overleg met een aantal betrokken partijen. De Zaanse Schans werd toentertijd aangemerkt als belangrijk recreatief knooppunt. Aansluitende fiets- en wandelstructuren naar de Zaanse Schans moesten worden versterkt en het wandelpad was dus erg gewenst.
In 2005 is het pad daadwerkelijk aangelegd door Landschap Waterland met subsidie en eigen bijdragen van Staatsbosbeheer en Landschap Waterland. Nu blijkt na 15 jaar dat de bruggen al dusdanig zijn aangetast dat ze in de huidige toestand onveilig zijn.

Reparatie nog wel mogelijk

Om tot een oplossing te komen is Staatsbosbeheer sinds het afsluiten van het Schanszichtpad meerdere malen met de verschillende betrokken partijen om tafel geweest. Dit zijn Stichting Kalverpolder, Vereniging Zaansche Molen, Stichting Zaanse Schans, gemeente Zaanstad en Recreatie Noord-Holland NV. Alle partijen hebben de ambitie om het wandelpad te behouden en weer te openen.

Om gezamenlijk tot een gedegen afweging te kunnen komen tussen herstel of vervanging van de bruggen heeft Staatsbosbeheer begin april een inspectie laten uitvoeren. Eind mei kwam de conclusie dat herstel en reparatie van de bruggen nog wel mogelijk was, maar dat dit enkele tienduizenden euro’s zou kosten waarbij daarna ook nog onbekende jaarlijkse onderhoudskosten bijkomen. De bruggen zouden na herstel dan weer 20 jaar meekunnen.

Vervangen van de bruggen

Tegelijkertijd is er gekeken wat volledige vervanging van de bruggen zou gaan kosten. Dit blijkt enkele tonnen te zijn, maar dan zijn de bruggen wel van duurzaam materiaal en hebben ze een levensduur van 60 jaar.
Met de twee conclusies op tafel werd door de verschillende betrokken partijen unaniem gekozen voor de duurzamere vervanging van de bruggen. Al betekent dit wel dat het wandelpad waarschijnlijk langdurig blijft afgesloten. Er zal eerst externe financiering moeten worden gevonden.

Financiering nodig

Helaas heeft Staatsbosbeheer geen geld om de bruggen te laten vervangen. In 2014 heeft een decentralisatie van het natuurbeleid plaatsgevonden en krijgt Staatsbosbeheer sindsdien subsidie voor het beheer van de natuurgebieden via het Subsidiestelsel Natuur- en Landschap (SNL). De bijdrage voor recreatie is momenteel €33 per hectare per jaar. De Kalverpolder is 46 hectare, wat betekent dat er jaarlijks zo’n €1.500 is om alle recreatieve voorzieningen in het natuurgebied op orde te houden. Met de enkele maaibeurten die er jaarlijks worden uitgevoerd is dit bedrag al uitgegeven. Er is geen geld meer over voor ander onderhoud, laat staan voor complete vervanging van de bruggen.

Momenteel stellen de betrokken partijen een projectplan op met als doel op zoek te gaan naar verschillende financieringsbronnen. Daarbij wordt gekeken naar mogelijke subsidies, fondsen, sponsoring en/of crowdfunding. Pas als de financiering is gevonden en de aansluitende bouw is gerealiseerd zal het pad weer veilig open kunnen.