Het is eindelijk voorjaar en dat zorgt voor een zintuigelijk bombardement op Elswout. Vanaf de vroege ochtend tot de late avond verzorgen vogels een doorlopende fluitconcert, het  gonst van de insecten en overal  snuif je de voorjaarsgeuren van het bos.  Maar wat het meest in het oog springt, is de kleurenpracht van de stinzenplanten. Een karig winterzonnetje was al genoeg om de winterakonieten en sneeuwklokjes in januari boven de grond te laten verschijnen. En daarna hield het niet meer op. Met steeds meer soorten op steeds meer plekken is de buitenplaats ingekleurd als een levend schilderij.

Dat is ook precies de reden waarom de vroegere eigenaren kosten noch moeite bespaarden om vanuit binnen-en buitenland deze schoonheden naar hun buitenplaats te halen. Met een tapijt van bloeiers was er in het winterkale bos ook nog wat te beleven. De naam Stinzenplant is afgeleid van het friese woord Stins voor stenen huis. Het zijn verzamelingen van planten die waren aangeplant rondom verdedigingsburchten of bijvoorbeeld in kloostertuinen.  Later kwamen hier de buitenplaatsen bij. Meestal komen de planten uit het buitenland-vaak uit midden en zuid Europa, maar ook in het zuidoosten van ons land groeien sommigen in het wild.  Bijvoorbeeld de  Vingerhelmbloem.  In de Zuid-Limburgse hellingbossen tref je de paarse bloeiers in hun natuurlijke leefomgeving. Op Elswout zijn ze aangeplant. Uiteraard trekken ze zich niks aan van onze terminologie. Ze hebben het naar hun zin en breiden zich dus flink uit. Ze bloeien met duizenden tegelijk- een beetje verwilderd dus.

De kracht van stinzenplanten is dat het voorbereidend werk onder de grond gebeurt. Na de bloei slaan ze de voedingsstoffen op in de bol, knol of wortelstokken. Warmt aan het eind van de winter de aarde een klein beetje op, hebben zij voldoende energie om te groeien. Een groot voordeel voor een bosplant. De andere planten en bomen zijn nog in diepe rust, de stinzen hebben de hemel voor zichzelf. Ieder straaltje zonlicht wordt benut en tegen de tijd dat de bomen hun bladeren ontvouwen en hun schaduw over de bosgrond werpen, zijn de stinzen al klaar met bloeien.

Behalve licht vragen de stinzen een luchtige, losse bodem die snel opwarmt en goed afwatert. Omstandigheden die je op boshellingen van nature aantreft en die op buitenplaatsen geïmiteerd werden met spitten en harken. De zandige, kalkrijke bosbodem van Elswout heeft het al in huis. Hier moeten we er vooral voor zorgen dat de bossen licht blijven. Beuken en Gewone esdoorn mogen niet overheersen want die nemen veel licht weg.

De luchtige bodem is onze grootste zorg.  Een verdichte bodem is géén bodem voor een stinzenplant. Zelf rijden we rond met een kleine elektrische wagen en bij het grotere werk sommeren we aannemers- tot in den treure-met hun machines alleen op de paden te rijden- wat helaas wel eens is misgegaan.  De bordjes met ‘bloemrijk grasland, niet betreden’, staan er ’s winters bij gebrek aan bloemen nogal verloren bij. Maar dat is dus wéér vanwege die bodem; Een olifantenpaadje ontstaat onschuldig maar doet al gauw zijn naam eer aan. De vele voetstappen betekenen het einde voor de bloeiers.

Er komen zo’n 60 verschillende soorten voor met ieder hun eigen bloeiperiode. Het werkt een beetje verslavend, bijhouden welk personage nu weer tevoorschijn is gekomen, en welke het veld heeft geruimd. Daslook is zo’n schoonheid die de aandacht opeist; de witte bloemen beginnen nu te bloeien, velden vol. Ik vind vooral de geur zo heerlijk. Ruik je een licht toets van knoflook in het bos dan weet je dat de plant niet ver kan zijn. Boeren houden er daarom helemaal niet van- Daslook in de weide geeft de melk een uiensmaak. Absolute favoriet is op dit moment de Blauwe anemoon; een zee van blauw strekt zich uit in Duinvliet- het kleine maar o zo mooie zusje van Elswout. Waarschijnlijk komt de plant hier als sinds de 19^e eeuw voor en samen met de Wilde hyacint bedekt het grote oppervlakten.  Verder is het genieten van het Haarlems klokkenspel en Hartbladzonnebloem, gevolgd door Zomerklokje en Lelietje-van-dalen. Sluit je aan bij de serie en kom iedere week een nieuwe episode bekijken!