www.boswachtersblog.nl/ Noord-Holland

De schreeuw van de spreeuw

23 april 2020 Boswachter Inga Tessel in Noord-Holland

© Nick Ruiter. Spreeuwen op de dakrand.

Met het mooie weer van de laatste tijd zit ik vaak in mijn tuin en hoor ik de spreeuwen schreeuwen. Nu we door de corona-maatregelen veel thuiszitten hebben we alle tijd om ons eens te verdiepen in de vogelsoorten die in en om het huis leven. Hartstikke interessant!

De spreeuw heeft het moeilijk

2014 was het jaar van de spreeuw. In dat jaar werd er extra aandacht gegeven aan het feit dat het aantal spreeuwen sterk achteruit gaat. De spreeuw is een echte plattelandsvogel, ook al zie je hem ook gewoon op de markt middenin Amsterdam! In de winter kunnen grote zwermen vormen. Iedereen kent de beelden wel van grote dansende groepen spreeuwen. Bekijk het filmpje van deze zwerm eens in Utrecht.

Op onderzoek uit

Ik kreeg voor onderzoek in 2014 van de Vogelbescherming een speciale broedkast met camera om spreeuwen te onderzoeken. Een spreeuwenbroedkast is groter dan die van de kleinere koolmees. Zo is de vliegopening een stuk groter. Op mijn televisie kon ik dan het nest in de gaten houden. Ik kon bijvoorbeeld bijhouden wanneer het eerste ei werd gelegd. Maar ook het moment van broeden en het uitkomen van de eieren. Om mijn huis heen broeden diverse spreeuwen onder de dakpannen. Je zou zeggen een ideale plek voor een spreeuwenkast!

Een speciale spreeuwenbroedkast.

De broedkast werd gekraakt!

De camera heeft drie jaar gewerkt, maar elk jaar zaten er koolmezen in de kast te broeden! Ook dat was erg leuk om van dichtbij te kunnen zien. De net uitgekomen eieren en het harde werken van de ouders. Ook heb ik gezien dat niet elk jaar alle kuikens het redden. Waarschijnlijk krijgen ze dan niet genoeg eten. Op het moment dat er veel jonge mezen zijn moeten er namelijk ook veel rupsen en larven zijn. Die rupsen en larven moeten weer planten en bomen eten. Maar als de lente grillig is kan dat soms fout gaan en is er op het piekmoment niet genoeg voedsel. Maar omdat de spreeuwenbroedkast was gekraakt door de koolmezen was het spreeuwenonderzoek in mijn huis wel steeds mislukt.

Oog voor je omgeving

Door het onderzoeksproject ben ik wel goed op de spreeuwen gaan letten. Ze zijn erg mooi en hebben echt prachtige kleuren. Ze hebben een donker veerkleed, maar als je goed kijkt zie je een paars-groene gloed met spikkels. Ook houd ik ze sindsdien in de gaten als ze nesten maken. Op dit moment zie ik de spreeuwen met allerlei nestmateriaal slepen. Binnenkort zullen ze eieren leggen en na twee weken hebben ze kuikens. Dan gaan de ouders in het weiland op zoek naar eten. Ze zijn gek op emelten. Dat zijn larven van de langpootmug en die eet graag graswortels. Op een gegeven moment vliegen de jonge spreeuwen van de verschillende nesten tegelijkertijd uit. Dan hoor je een gegons van spreeuwengeluid in de tuin.

© Nick Ruiter. Spreeuwen hebben een prachtig verenkleed met een paarsgroene gloed.

Het geschreeuw van de spreeuw

Als ik in de tuin ben hoor ik de ouderspreeuwen nu heel divers zingen. Ze kunnen lelijk zitten kwetteren, maar ook heel mooi zingen en imiteren. Ze imiteren andere vogels en geluiden uit de omgeving. Ik heb ze eens een de tureluur horen nadoen, maar ook een ringtoon van een telefoon. Op zo’n moment kan ik dan erg lachen; hoor je opeens een geluid van een ringtoon vanaf je dak!

Wat zit er onder je eigen dak?

Rond mijn huis heb ik elk jaar 4 à 5 spreeuwennesten. Ze zijn erg gelukkig onder de dakpannen. De spreeuwenkast hangt er nog steeds en deze week zag ik voor het eerst twee spreeuwen uit de kast vliegen! Eindelijk na 6 jaar hebben ze het begrepen. Ik verwacht natuurlijk nu ook dat ze erin gaan broeden. Ik ga het in ieder geval in de gaten houden.

Spreeuwen van twee weken oud, vlak voordat ze gaan uitvliegen. Ik hoop ze zo binnenkort te zien.
Foto van Jan Schoppers uit Papendal, Arnhem, gemaakt op 16 mei 2018. Bron foto is hier terug te vinden.

Zelf kun je ook heel gemakkelijk op onderzoek uit. Kijk eens goed om je heen wanneer je buiten bent. Welke vogels hoor en zie je dan? Op de website van de Vogelbescherming kun je heel veel informatie vinden over het herkennen van vogels.
Ook met kinderen kun je allerlei natuuropdrachten doen die over vogels gaan. Bijvoorbeeld hoe vogels te lokken, te leren wat mezen moeten doen om hun jongen groot te brengen of ga samen aan de slag om een nestkastje te maken. Geniet van de natuur om je huis.

reageren

geef een reactie

  • Hans Noltes
    24 oktober 2020 om 18:35

    Geachte heer Nick Ruiter ,

    Mag ik uw foto Spreeuwen op dakrand gebruiken voor een publicatie over zogenaamde Spreeuwen bouillon in de Bovenkerkerpolder in Amstelveen in vroegere tijden .Regenwater dat over dakpannen naar beneden liep en ziektes veroorzaakte.
    met vriendelijke groet,

    Hans Noltes

i

Mis geen enkel bericht van dit boswachtersblog