Sinds een aantal jaren is er veel gaande in de natuur van Westerwolde. En nog steeds vindt er veel bedrijvigheid plaats in de bossen. Veel gaat op de schop! Dit zorgt voor onrust onder de lokale bevolking. Waar is Staatsbosbeheer toch mee bezig? Een logische reactie en dus zaak om dit eens goed uit te leggen.

De zieke essen zijn vanwege de essentaksterfte in de dorpsbossen van Groningen grotendeels gekapt. Nu worden de Groningse bossen opnieuw ingeplant met een grote verscheidenheid aan bomen en struiken. Bewoners zijn actief betrokken en samen komen we tot meer diversiteit.

Na het broedseizoen, medio juli 2018, gaan we weer verder met de aanpak van essentaksterfte. Dit is een agressieve schimmelziekte waarvan de bomen niet herstellen. In onze provincie Groningen zijn met name de kleibossen op het Hogeland en in Duurswold en Oldambt zwaar getroffen door de essentaksterfte. Sinds medio juli 2017 zijn we bezig met het verwijderen van zieke essen uit de dorpsbossen en hebben we ongeveer een kwart van de dorpsbossen waar essentaksterfte speelt aangepakt.

De nationale viering van de Boomfeestdag 2018 was in gemeente Oldambt. In De Hoogte, ons dorpsbos in Heiligerlee, plantten kinderen van de basisscholen uit Oldambt meer dan 1000 bomen. In de natte, vette klei was het niet makkelijk om de bomen ta planten, maar de kinderen gingen enthousiast aan de slag en sommigen werden daar behoorlijk vies bij. Het bijzondere was dat ’s middags kinderen met ouders terugkwamen naar de locatie om daar de boom te laten zien die zelf geplant hadden. Verbinding met bomen en natuur.

Sprokkeldag voor wat haardhout in Groningen was succes.

Ieder natuurgebied vraagt zijn eigen specifieke aanpak bij essentaksterfte. Wat vindt u van de aanpak in de Baggerputten in Slochteren?

De Groningse kleibossen zijn zwaar getroffen door de essentaksterfte, een agressieve schimmelziekte waarvan de bomen niet herstellen. De zieke bomen kunnen gemakkelijk omvallen. Voor de veiligheid van de bosbezoeker verwijderen we de zieke essen in een brede zone langs wegen en paden. In dit blog vertel ik meer over de actiepunten.

Een nieuwe blogger tijdens deze vakantietijd! Aangezien boswachter Annet met vakantie is, schrijf ik, Michiel van Kerkvoorde, deze keer het blog. Sinds begin april werk ik als teamleider bij Staatsbosbeheer in de beheereenheid Duurswold & Oldambt. Ik ben blij dat ik deze keuze gemaakt heb. De eerste maanden ben ik vooral druk geweest met kennismaken en inwerken. Want naast natuurbeheer houdt de organisatie zich bezig met veel meer zaken.

Een chaos was het: omgezaagde bomen, kapot gereden bosgrond. Maar wie nu kijkt – na de boswerkzaamheden in Ouwerkerk en de Schelphoek – ziet hoe mooi en groen het er alweer wordt. De natuur herstelt snel, het is er prachtig!

Zieke essen worden verwijderd uit de Schelphoek, maar er komen 7.500 nieuwe bomen en struiken voor terug. Veel regen en veel werk maken de paden tijdelijk slecht toegankelijk. Zodra de werkzaamheden klaar zijn worden die opgeknapt en wordt het weer heerlijk wandelen in én om de Schelphoek.

De boswerkzaamheden in de Pluimpot worden hervat. Het bos was al grotendeels ontdaan van de aangetaste essen, nu worden de essen in het Noordelijke deel verwijderd en alle boomvormers op de dijk. Fietsers zullen gedurende de werkzaamheden even moeten omrijden door het bos,

Om het risico op ongelukken door afbrekende takken of omvallende bomen te voorkomen, zijn de zieke essen (essentaksterfte) en iepen (iepenziekte) uit het bos van De Pluimpot verwijderd. Door de werkzaamheden onder hele natte omstandigheden én door de stormen is de chaos nog groter. Maar nog even en de werkzaamheden zijn afgerond en mag de natuur zijn gang weer gaan. Misschien is het nu niet voor te stellen, maar uiteindelijk wandel je hier weer door een prachtig groen bos.

Het Poelbos is een geliefd wandelgebied voor Goesenaren. Een aanzienlijk deel van de bomen zijn essen, een boomsoort die past in het open landschap van de Zeeuwse kleigronden en het tot voor circa tien jaar uitstekend “deed”. De laatste jaren echter is een groot deel van de essen in Nederland aangetast door de zogenaamde essentaksterfte. Ook een gedeelte de essen in het Poelbos zijn aangetast. Gezien de dichtheid aan paden moet het merendeel van de essen hier verwijderd worden. Hiermee wordt gestart in augustus 2022. Vanwege de veiligheid wordt een aantal paden daarom in het bos afgesloten. Met borden worden alternatieve routes aangegeven.

De essen in de Pluimpot bij Sint-Maartensdijk, die ziek zijn geworden door een schimmelinfectie, de essentaksterfte, zullen de komende winter worden verwijderd. Dode takken of omvallende bomen vormen een risico voor de wandelaars van het gebied. De werkzaamheden zullen gedurende de winter plaatsvinden, afhankelijk van het weer.

Binnenkort zal er gestart worden met het verwijderen van zieke essen langs de wandel- en fietspaden in de Pluimpot te Sint-Maartensdijk. De aangetaste bomen vormen een gevaar voor de bezoekers van dit gebied.

In grote gedeelten van Nederland is meer dan de helft van de essen ziek, getroffen door de essentaksterfte. Deze beeld bepalende boom is voor een groot deel onherstelbaar. Daarmee dreigt er een waardevolle inheemse boomsoort uit het Nederlandse landschap en uit de bossen te verdwijnen. Ook in Zeeland worden bij Staatsbosbeheer alle matig tot zwaar aangetaste bomen langs wegen en paden vanaf vanwege veiligheid verwijderd. We zijn als beheerders zuinig op de resterende, nog gezonde bomen. De individuen die opvallen door hun vitaliteit worden nadrukkelijk gespaard als bron van mogelijk resistente nakomelingen.

Staatsbosbeheer voert de komende weken bosonderhoud uit in het Diemerbos. Onder de hoogspanningsmasten gaan we de bomen en struiken verwijderen. In andere delen van het bos halen we de dode essen weg en planten we jonge bomen terug. Afhankelijk van het weer, zal dit een aantal weken in beslag nemen. Waar nodig sluit de aannemer die het werk uitvoert, de wandel- en fietspaden af.

De in de jaren 1990 aangeplante essenlaan in de Venneperhout heeft last van de essentaksterfte: een agressieve schimmelziekte waarvan de bomen niet meer herstellen. Gezien de slechte staat waarin de essen verkeren, is Staatsbosbeheer genoodzaakt deze bomen te kappen. De laan wordt opnieuw ingeplant, dankzij de financiële bijdrage van Kite, een in Hoofddorp gevestigd biofarmaceutisch bedrijf. Afhankelijk van nader vleermuisonderzoek vindt de kap van de essenlaan, of een eerste gedeelte daarvan, plaats in het najaar of de winter van 2023/2024.

Maandag 8 augustus wordt in het oostelijk deel van het Diemerbos, ten oosten van de a9, gewerkt in het bos. De abelen die daar een karakteristieke laan vormen, worden vanwege hun slechte beworteling vervangen door berken. Ook worden dunningen uitgevoerd in de bosvakken, met name vanwege de zieke essen die vrijwel allemaal zijn aangetast door ‘essentaksterfte’. Voor de veiligheid van bezoekers en de gezondheid van het bos haalt Staatsbosbeheer de slechte bomen weg. Gedurende de werkzaamheden is het oostelijk deel van het Diemerbos, ten oosten van de a9, tijdelijk minder toegankelijk voor bezoekers.

In de Weelen wordt de komende tijd een deel van de zieke Essen weggehaald. Ze vormen een potentieel gevaar voor bezoekers en passanten.

In het Robbenoordbos en Dijkgatbos wordt een groot deel van de zieke Essen weggehaald. Ze vormen een potentieel gevaar voor bezoekers en passanten. Het fietspad langs de A7 wordt tijdelijk afgesloten en omgeleid. Deze werkzaamheden starten vanaf 4 oktober 2017. De verwachting is dat de werkzaamheden begin december 2017 mits het weer niet tegen zit afgerond zijn.

Wie het Diemerbos bezoekt kan er niet omheen: tussen het mooie zomerse groen staan ook zieke en dode bomen in het bos. Een somber gezicht en als het waait kun je de takken horen kraken. Helaas hebben ook de abelen, die een karakteristieke laan vormen bij de hoofdentree aan de Muiderstraatweg, hun beste tijd gehad. Ze worden vanwege hun slechte conditie vervangen door knotwilgen. De andere dode en slechte bomen zullen worden vervangen door een grote variatie aan gezonde boom- en struiksoorten. De kapwerkzaamheden starten 21 augustus en zullen vier tot zes weken duren. Eind 2017 en begin 2018 zal de herplanting plaatsvinden. Gedurende de werkzaamheden is het bos tijdelijk minder toegankelijk voor bezoekers.

Wie wel eens in het Purmerbos komt ziet de es daar veelvuldig staan. Er zijn zelfs hele stukken van het bos waar alleen maar essen staan, die worden ook wel ‘essenvakken’ genoemd. Toch moeten we, in ieder geval van een groot aantal essen, afscheid nemen van deze mooie boomsoort in het Purmerbos.

Langs het Waalenburgerdijkje laat Staatsbosbeheer door de aannemers De Slufter en Tatenhove een groot deel van de beplanting afzagen. Vooral essen worden afgezaagd omdat deze ernstig zijn aangetast door essentaksterfte is een schimmel die in Nederland massaal essen aantast, de verwachting is dat zeker 90% van de essen hier aan zal sterven. Dode bomen langs het fietspad op dit voormalige dijkje zijn gevaarlijk. Daarom laat Staatsbosbeheer nu na het broedseizoen de bomen bij de grond afzagen. Tijdens het werk zijn delen van het fietspad afgesloten, dit is voor uw veiligheid en de veiligheid van de mensen die er werken, negeer deze afzettingen alstublieft niet.

Vandaag vraagt Staatsbosbeheer landelijk aandacht voor de essentaksterfte. De es gaat massaal dood als gevolg van de agressieve schimmelziekte ‘essentaksterfte’.

In het Krimbos verschijnen oranje stippen op een deel van de bomen. Dit zijn ‘blessen’ die aangegeven dat de betreffende boom later plaats moet maken om de blijvende bomen ruimte te geven om door te groeien. Boswachter Glenn van Ginkel zorgt door de juiste bomen te blessen dat het bos zich goed kan ontwikkelen.

Ruim 34 hectare bos is aangeplant afgelopen plantseizoen in de bossen van Staatsbosbeheer Dronten en Lelystad.
Populier en fijnspar bosvakken hebben plaatsgemaakt voor duurzaam loofbos. Dit najaar wordt er nog zo’n 4 hectare bos ingeplant ter compensatie van de verloren essen door de essentaksterfte.

Binnenkort wordt gestart met de houtoogst in het Kuinderbos. Door de besmetting van de essen met essentaksterfte zal er dit oogstseizoen ca. 4300 m3 hout geoogst worden. Het overgrote deel betreffen de essen met de zwaarste aantasting. Op veel plekken combineren we dit met bosrandenbeheer wat goed is voor vlinders, libellen, vogels en kleine zoogdieren.

Een mobiele zaagmachine die naast het verwerken van zieke essen nog een aantal uitdagingen omzet in kansen. Hoe kan dat? Deze video vertelt het bijzondere verhaal!

Essentaksterfte en een storm van 18 januari. De bossen in Dronten/Lelystad hebben het zwaar te verduren. Naast deze werkzaamheden begint Staatsbosbeheer in januari ook aan de houtoogst in een deel van het Revebos. Houtoogst is belangrijk voor een bos omdat een bos zo gezond blijft. Enig nadeel van deze werkzaamheden kan zijn dat bepaalde routes tijdelijk worden afgesloten voor de veiligheid van onze bezoekers.