Houtsingels zijn kenmerkend voor het prachtige coulisselandschap van het Westerkwartier. Ze vormen een natuurlijke afscheiding tussen graslanden. Voor de natuur en biodiversiteit zijn houtsingels heel waardevol. Iedere 10-15 jaar heeft een houtsingel onderhoud nodig. Dat voeren we uit met verschillende samenwerkingspartners. Afgelopen periode was ik onder andere op het Melle’s pad en Trimunt. Medewerkers van het Hof van Arcadia waren hier aan het werk met het onderhoud van de wilgen en de houtsingels.

Zorg voor houtsingels

De houtsingels bestaan uit verschillende soorten inheemse bomen en struiken. De breedte en lengte van de singels zijn sterk bepalend voor de aanwezige natuurwaarden. Houtsingels bieden voedsel, bescherming en voortplantingsmogelijkheden voor verschillende faunasoorten. Planten en dieren hebben zo hun eigen voorkeuren. Oude, dikke bomen zijn belangrijk, maar ook bomen met zwakke en rotte plekken. Deze bieden de mogelijkheid voor bijvoorbeeld een matkop (meesachtige) om een nestholte in uit te hakken, net als spechten. Ook insecten maken gebruik van een beschadigde bast om zich te vestigen. In de struiklaag van een houtsingel zie je vooral soorten als meidoorn en sleedoorn. Ze dienen als schuil- en nestplekken voor kleine vogelsoorten en vormen ook een belangrijke nectarbron voor insecten en verschillende vlindersoorten.

Oud en jong

De afwisseling tussen jong en oud geven een afwisseling in de begroeiing, zo ontstaan er doorkijkjes in het landschap. Ook in het voorjaar is dit prachtig om als wandelaar doorheen te lopen. De houtsingel moet 5-7 jaar na aanplant voor het eerst worden gedund. Ongeveer de helft van de bomen wordt dan aan de grond afgezet. Na 10-15 jaar wordt de singel weer gedund. Ook een deel van de struiken kunnen dan als verjongingsmaatregel worden afgezet. En daarna is het noodzakelijk om de bomen en struiken in de singels om de 10-15 jaar af te zetten. Hierdoor gaan er onderin de singel weer takken groeien. Niet alle bomen worden echter omgezaagd; de grootste en dikste bomen blijven gespaard en mogen tot echte reuzen uitgroeien. Als je hierop let zie je de verschillen in de singels ook duidelijk terug. Vanwege de vrij natte en enigszins zure veengrond zie je in het Westerkwartier voornamelijk elzen in de singels.

Hof van Arcadia

Een van onze samenwerkingspartners in het beheer en onderhoud is Hof van Arcadia (website). Deze zorgkwekerij is gelegen op de Fries/Groningse grens, direct naast de Jilt Dijksheide. Er werken medewerkers van verschillende niveaus. Zij voeren onder andere het onderhoud van houtsingels en wandelpaden uit voor Staatsbosbeheer in het Westerkwartier. Op de zorgkwekerij zelf zijn ook allerlei werkzaamheden te doen zoals maaien, snoeien, planten, oogsten, wieden, straten, timmeren en schilderen.

Arbeidsparticipatie in het groen

Staatsbosbeheer biedt op verschillende manieren plaats aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Dat doen we door een groene, gezonde leer-werkomgeving te bieden, juist ook voor kwetsbare groepen in de samenleving. Samen met partners ontwikkelen we taak-en arbeidsgerichte activiteiten, gericht op ontwikkeling en re-integratie van mensen. In het Westerkwartier werken we ook samen met zorginstelling De Zijlen en gemeente Westerkwartier. Zo bieden we deelnemers een zinvolle dagbesteding, de kans om laagdrempelig werkervaring op te doen en de mogelijkheid om door te stromen richting een (deels) betaalde baan. Nieuwsgierig? In dit dossier vind je nog meer informatie.

Beleven

In het Westerkwartier vind je onder andere in de Doezumermieden verschillende wandelroutes waar je langs houtsingels, broekbossen en een gemengd bos loopt. Het Haarsterbos is een eeuwenoud bos, waar je verschillende oud (dood) hout op stam vindt, maar waar ook dode en omgevallen bomen blijven liggen omdat ook deze een belangrijke rol spelen voor de biodiversiteit. In het bos van Trimunt vind je verschillende bosvakken met zowel gemengde als bosvakken met alleen maar sitkaspar. Kortom, genoeg te ontdekken tijdens je wandeling. Des te leuke nu je weet dat het onderhoud door verschillende organisaties wordt uitgevoerd, natuur met zorg!

Fijn weekend!

Boswachter Marieke