Wetterskip Fryslân startte half augustus 2021 met de aanleg van natuurvriendelijke oevers langs De Lits. De komende periode na de bouwvak is een klein gebied langs de Kuikhornstervaart aan de beurt. Het werk wordt in samenwerking met Staatsbosbeheer, die een deel van de oevers in eigendom heeft, uitgevoerd.

Natuurvriendelijke oevers
Wetterskip Fryslân startte in september 2020 met de aanleg van natuurvriendelijke oevers (in totaal ruim 15 kilometer) langs tien vaarten in Fryslân, waaronder de Kûkhernsterfeart en De Lits. De totale kosten voor het project aanleg KRW-oevers boezemkanalen bedragen 3,2 miljoen euro. Het project wordt gefinancierd door het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling (POP3), Provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân.

 De aan te leggen natuurvriendelijke oevers bevinden zich langs de westzijde van Kûkhernsterfeart net ten noorden van de provinciale weg N355 bij Kuikhorne. De projectlocatie bevindt zich in de gemeente Tytsjerksteradiel.

Natuurdoelen in de ecologische verbindingszone
De oeverzones vormen een belangrijke schakel en verbinding voor de robuuste kern van het Natuurnetwerk Nederland. Die is belangrijk voor het herstel van natuur en kwetsbare soorten, zoals de otter. Ook is er nog een belangrijke opgave om de natuur rond de Burgumer Mar in te richten. Ook kunnen dit soort werkzaamheden in de toekomst een schakel vormen bij de mogelijke inrichtingen van Natuer mei de Mienskip rondom het Swartfean.

Staatsbosbeheer streeft ernaar om samen met andere partijen, zoals Wetterskip Fryslân, de natuur te versterken. De maatregelen voor de Kaderrichtlijn Water sluiten daarbij aan. We zijn er als Staatsbosbeheer blij mee dat we door onder andere zulke ingrepen het water langer kunnen vasthouden in onze gebieden. Door deze ingrepen hopen we een slag te kunnen maken in het verbeteren van de waterkwaliteit, en een verbeterde waterberging. Ook zijn de nieuwe natuurvriendelijke oevers een geschikt paaigebied voor vissen en een goed opgroeigebied voor insecten zoals Libellen.

Werkzaamheden bij de Kûkhernsterfeart
De werkzaamheden worden uitgevoerd onder leiding van het Wetterskip Fryslân. Het project voorziet in de aanleg van natuurvriendelijke oevers door het verwijderen van een dam, het aanbrengen van een palenrij ter plaatse van een perceel aan de Kûkhernsterfeart nabij Kuikhorne/ Zwartkruis. Er wordt een bestaand boezemlandje afgegraven tot -0,40 m NAP. Hierdoor ontstaat er als nevendoelstelling lokaal enigszins meer ruimte voor waterberging bij hogere boezempeilen. De nieuw aan te leggen natuurvriendelijke oever sluit aan op de bestaande natuurvriendelijke oever aan de westzijde.

Het project wordt uitgevoerd vanaf: 1 juli t/m 31 december 2022. De werkzaamheden vinden plaats tussen 07:00 – 18:00 uur op werkdagen.Het werkterrein, buiten het af te plaggen perceel, wordt na afloop hersteld en/of ingezaaid. Het vrijkomende materiaal bij de aanleg van de natuurvriendelijke oever wordt verwerkt in het terrein van Staatsbosbeheer nabij het Stoppelsoal

Werk vanaf het water en de wal
Bij het zuidelijke traject van de Kûkerhernsterfeart aan de Rijksstraatweg graaft een kraan vanaf de wal de oever uit. De vrijkomende grond wordt afgevoerd. Na de aanleg begroeien de oevers weer op natuurlijke wijze. Op de afbeelding hieronder is een schets van de geplande werkzaamheden weergegeven.

Wettelijke bepalingen
De werkzaamheden worden buiten het broedseizoen uitgevoerd. En de aannemer dient aaneengesloten het werk uit te voeren, om zodoende de uitvoeringsduur redelijkerwijs beperkt te houden, waardoor de negatieve gevolgen op de natuurwaarden en de recreatieve vaart beperkt blijven.

Ook worden de bomen met broedplaatsen voor vogels gespaard en beschermd tijdens de werkzaamheden. Dit zijn we verplicht vanuit de Natuurbeschermingswet.