Grote bolvormige ogen die werken als een microscoop én telescoop. Een echte luchtacrobaat door de vier sterke vleugels die ze los van elkaar kunnen bewegen. Een lenig en slank achterlijf om tijdens de vlucht te sturen. En een gespierd borststuk en naar voren gerichte pootjes om de klap van de botsing met een prooi op te vangen. De libel leeft al 275 miljoen jaar op deze aarde en hebben samen geleefd met dinosauriërs. Maar de libel wordt ietwat ondergewaardeerd ten opzichte van de dinosaurus. Dinosaurussen zijn altijd al een fascinatie geweest van de mens. Ze spelen in meerdere films de hoofdrol en hebben een eigen musea.

Bewonderingswaardig insect
Maar ik wil graag opkomen voor de libel want deze soort verdient op zijn minst net zo veel fascinatie en waardering. Naast de lichaamsbouw heeft de libel ook een bewonderingswaardige levenscyclus. Er zijn ongeveer 64 soorten libellen die zich momenteel in Nederland voortplanten. Dit doen ze elk geheel op hun eigen manier. Libellenvrouwtjes leggen hun eitjes in of vlakbij het water. Ze boren bijvoorbeeld een gaatje in een plant of ze strooien de eitjes uit boven het water. Na enkele weken komen uit de eitjes kleine larven. Deze larven staan bekend als echte rovers van het water waar ze het op waterdiertjes gemunt hebben. Naarmate ze groeien vervellen ze keer op keer. Dit vervellen gebeurt zo’n negen tot zestien keer en duurt enkele maanden tot soms zelfs enkele jaren. Bij de laatste vervelling is de larve volgroeid en sluipen de volwassen libellen vanaf eind april uit. Veel van de volwassen libellen leven vervolgens enkele weken tot maanden. Ze leiden dus grotendeels een verborgen leven onder water. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de wonderschone kleuren die volwassen libellen kunnen hebben.

In de Stellingwerven mogen we zeker trots zijn op een aantal libellensoorten die hier voorkomen. Neem bijvoorbeeld de witsnuitlibellen. In Europa en Nederland zijn er vijf soorten witsnuitlibellen. Drie daarvan komen voor in de Stellingwerven en alle drie zijn ze zeldzaam in Nederland. In de Rottige Meente vind je de sierlijke witsnuitlibel en de gevlekte witsnuitlibel die hier dol zijn op de schone en vegetatierijke petgaten en plassen. In het Blauwe Bos, nabij Haulerwijk, vind je de venwitsnuitlibel in de ondiepe plassen in het bos en op de heide.

Een libellen walhalla
Ik weet het, fascinatie voor iets kun je niet afdwingen. Maar ik garandeer je dat er een wereld voor je opengaat. De fascinatie voor libellen kan al beginnen in jouw eigen tuin. Je kan libellen namelijk lokken. Het aanleggen van een waterpartij waar de zon het merendeel van de dag op schijnt is een goed begin. Je kan hiervoor een vijvertje aanleggen of een speciekuip met water gebruiken. Als de randen maar niet te hoog zijn en er zuurstofrijke waterplanten aanwezig zijn die het water helder en schoon houden. Dit zijn planten als fonteinkruid, pijlkruid, waterlelie en gele lis. Leg her en der grotere keien en een stapeltje (dood) hout langs of op de randen en je creëert een walhalla voor dit prehistorische roofdier.