Het afscheid nemen van een kind wat uit huis gaat. Voor sommige ouders een moment om ’s avonds een flesje bubbels open te trekken en samen te genieten van de rust. Voor andere ouders een moment waar ze als een berg tegenop zien. De emoties die sommige ouders ervaren worden zelfs vergeleken met een rouwproces. Het fysieke gemis van je kinderen in huis, het moeten wennen aan een nieuwe routine, misschien zelfs een ietwat nutteloos gevoel. De Amerikanen hebben hier een mooie term voor bedacht, the empty nest syndrome, ofwel het lege nest syndroom. De kinderen zijn uitgevlogen, en nu?

Verstoring

In het dierenrijk gaat dit er anders aan toe. Vogels vinden het een stuk makkelijker om hun kinderen los te laten, sterker nog er zijn gevallen bekend waarbij de ouders hun kroost letterlijk het nest uitjagen. Tijd om op je eigen benen te staan! Want hoe eerder je kroost zelfstandig is, hoe groter de kans dat ze als individu overleven en hoe kleiner de kans dat het gehele nest wordt gedood door predatoren zoals bijvoorbeeld de marter of de vos. Naast dit grote risico bestaat er voor de broedende dieren nóg een heel groot gevaar, de mens. Wij recreëren in de gebieden waar deze dieren hard aan het werk zijn om te zorgen voor nageslacht. Vaak onbedoeld zorgen wij met onze aanwezigheid voor verstoring.

Camouflage

Neem de houtsnip als voorbeeld, een meester in camouflage, je ziet ze pas op het moment dat ze een paar meter voor je ineens opvliegen. Ze moeten ook goed gecamoufleerd zijn, want ze broeden op de grond. Stel je voor dat je hond snuffelend langsloopt en de houtsnip treft. De vogel vliegt in paniek op en verlaat het nest. Naast dat dit de broedende moeder een hele hoop energie kost, duurt het ook een poos voor ze weer terug naar het nest durft te keren. In die tijd kan er van alles met de eieren gebeuren, ze kunnen worden geroofd door een hongerige buizerd of ze koelen dusdanig af dat de kuikens sterven. Soms heeft de moeder helemaal niet door dat de eieren nooit uit zullen komen.  Ze blijft broeden, ze zal op een gegeven moment dusdanig uitgeput raken dat ze zichzelf letterlijk dood kan broeden, want reken er maar niet op dat het mannetje haar tussentijds eten komt brengen.

Kraamvisite

Het broedseizoen is begonnen. Voor ons een heerlijke tijd om weer naar buiten te gaan, de zonnestralen op je gezicht te voelen en te genieten van de ontluikende natuur. Maar juist die natuur waar wij zo van genieten is de komende maanden extra kwetsbaar. We zijn als mens als het ware op kraamvisite in de natuur, het leefgebied van vele broedende, parende en barende dieren en van nieuwe, groeiende planten. Iedereen is welkom, maar ga respectvol met deze kraamkamers om: blijf op de paden, hou honden aan de lijn en laat geen afval achter.
Geef de dieren de kans om hun kroost te zien uitvliegen en nog een keertje met weemoed naar het lege nest te kijken, of zou dit toch echt iets typisch menselijks zijn?