De Deelen

Wie op zondagochtend wel eens naar Radio 1 luistert kent de rubriek van Vroege Vogels ongetwijfeld, de eerstelingen. Luisteraars bellen om hun mooie waarnemingen door te geven, de eerste boerenzwaluw die weer huiswaarts keert na een gure winter, de eerste bloeiende wilgenkatjes in de tuin, de eerste eitjes in de vogelnesten en ga zo maar door.
Ik werk pas kort als boswachter, sinds afgelopen najaar. Dit wordt dus mijn “eerste” lente, een tijd die voor mij zo barstensvol eerstelingen zit dat ik maar een klein notitieboekje bij me ben gaan dragen om al deze mooie waarnemingen in op te schrijven.

Lentekriebels

Ik ben de afgelopen weken veel aan het werk geweest in de Deelen, een bekend en bemind gebied bij velen. En terecht want het is er adembenemend mooi. Als ik ’s ochtends vroeg om half 8 de auto uit stap en de grote groepen ganzen hoor ontwaken begint het bij mij al te kriebelen. En toen het vorige week ineens 23 graden was barste het voorjaar pas echt los! Zo zag ik mijn eerste blauwborst van dit jaar weer. Hij zong zijn longen uit zijn lijf, een prachtige kenmerkende zang met een heel bijzonder, haast mechanisch raspje er tussendoor.
De snor ratelt in de rietstengels, een van die vele kleine bruine vogeltjes die zich verschuilen in de rietkraag en daar hun nestjes vakkundig tussen de stengels bouwen. Ergens tussen diezelfde rietstengels verschuilt ook de roerdomp zich. Een reigerachtige die ik nog niet heb gezien maar al wel een aantal keer heb gehoord. Zijn geluid lijkt een beetje op het geluid wat je krijgt wanneer je op de opening van een bierflesje blaast, hoemp hoemp.

Bubbelbad

Lopend over het vlonderpad zoemen de dikke hommels voor je uit. Ze zijn druk bezig met het verzamelen van nectar van die eerste bloemen die in bloei staan. En in de poelen onder je schieten steeds weer beestjes onder water, net voordat je kan zien wat het nou precies is!
Even verderop hoor ik een hele hoop tevreden en haast gezellige geluidjes uit het water opborrelen, het geluid is het beste te omschrijven alsof je een flesje onder water houdt en de luchtbubbels eruit laat ontsnappen. Het is een poel vol met heikikkers. Dit is een van de eerste kikkers die zich laat horen in het voorjaar, de mannetjes kleuren tijdens hun voorplantingsperiode prachtig felblauw. De kikkers krioelen over elkaar heen alsof er geen einde aan kan komen, en ja hoor tussen al dit gespartel drijven dikke klonten met kikkerdril rustig in het zonnetje.

Ottersporen

Maar het gezegde ‘April doet wat hij wil’ is dus absoluut niet uit de lucht gegrepen, zo blijkt als we de week hierop ineens weer sneeuwbuien over ons heen krijgen! Ik loop ’s ochtends vroeg als eerste mens het gebied in. Het is koud en vooral erg stil, waar zijn al die vrolijke fluiters gebleven? In de sneeuw zie ik wel weer de sporen van de otter op het pad. Nog zo’n mysterieuze bewoner van het gebied waarvan ik popel om hem in het echt te zien. Ik zie een blauwborst een beetje verloren op een besneeuwd takje zitten. Er komt een klein piepje uit zijn keel, die machtige zang van hem laat hij niet horen, veel te koud.
Al die zomergasten die in de winter ons land verlaten en nu weer terug keren kregen ineens nog even een paar hele koude nachten voor hun kiezen. Gelukkig kunnen de meeste volwassen dieren wel tegen een stootje, dus er zullen weinig zijn die hier last van hebben gehad. Het zijn de eieren en straks de jonge dieren die erg kwetsbaar zijn. Niet alleen voor de weersomstandigheden, maar ook voor verstoring. Maar gelukkig is dat iets waar wij zelf aan bij kunnen dragen!

Toeschouwers

Hou er dus alsjeblieft rekening mee de volgende keer dat je een natuurgebied bezoekt. Voor ons is het prachtig om de lente te beleven, maar de hoofdrolspelers zijn de dieren. Zij hebben de rust en de ruimte nodig om deze prachtige toneelstukjes op te kunnen blijven voeren. Zij moeten ongestoord hun nesten kunnen bouwen en hun jongen groot kunnen brengen, zodat ze volgend voorjaar dit mooie ritueel weer kunnen herhalen.
Het is aan ons allemaal om deze rust te waarborgen, om deze soorten te beschermen en vooral om er (vanaf gepaste afstand) ontzettend van te mogen genieten. Fijne lente!