Genieten. Dat is wel de beste omschrijving die we deze week aan ons werk kunnen geven. Op veel plekken in Noord- en Midden-Nederland is het al een aantal dagen prachtig wit. Niet alleen door de sneeuw, ook door de combinatie van vorst en mist. De rijp die zich op uitgebreide schaal heeft gevormd, staat garant voor een prachtig winterwonderland.

Je hebt van die fases in het jaar dat je gewoon buiten moet zijn en deze week is daar een mooi voorbeeld van. Afgelopen maandag was de eerste van een reeks prachtige winterdagen en hoewel de vorst nog niet voorbij is, kunnen we eigenlijk al wel spreken van een bijzondere periode. Het speciale zit ‘m in de combinatie van vorst en mist, oftewel rijp. In iedere winter komt dit verschijnsel voor, maar een aantal dagen met mist en vooral aanvriezende mist is toch wel speciaal. Het begon eigenlijk maandag al toen ik vanuit een zonnig Groningen ineens de mist in reed in Fryslân. Je kon al een dun wit laagje op de takken van bomen en struiken zien. Veel mensen in Noord- en Midden Nederland werden dinsdagochtend wakker in een wonderlijk witte omgeving.

Ruige rijp
Ik had het geluk om in de buurt van Joure op een binnenweg even stil te kunnen staan en toen het net licht werd, maakte ik een aantal foto’s van een schitterend bepoederd landschap. Alle bomen en struiken waren bedekt met een één tot twee centimeter dikke laag ruige rijp.

Mist bestaat uit kleine waterdruppeltjes en op het moment dat de temperatuur onder het vriespunt daalt, raken de druppels onderkoelt en bevriezen zodra ze tegen voorwerpen aankomen. Dit kunnen takken en bladeren zijn, maar ook metalen voorwerpen zoals deurklinken, verkeersborden of draden. Wanneer de mist enige dagen aanhoudt en het blijft vriezen kan de rijp aangroeien tot enkele centimeters. Dit noemt men ‘ruige rijp’.

Ook van dan dichtbij ziet ruige rijp er prachtig uit met mooie naald- en stekelvormige structuren. Door de langdurige mist klonteren ijskristallen aan elkaar tot allerlei vormen.

Boswachters Pieter Bouma en Harm van der Wal genoten eveneens van het mooie winterweer en wel op een heel bijzondere wijze. Zij zaten gisteren in een hoogwerker om bomen op te kronen en dood hout te verwijderen. Pieter maakte van 22 meter hoogte dit prachtige panorama van het landschap nabij Haskerhorne. Een bijzonder winterperspectief van de winter!

Het werd nog eens extra mooi toen gisteren op enkele plaatsen de zon door de laaghangende bewolking heen brak en de lucht voor even helder blauw werd. De witte berijpte bomen contrasteerden fel tegen het blauw van de lucht.

Vandaag – donderdag – is het alweer gebeurd met de rijp. De zon schijnt en de rijp valt nu snel van de bomen. Het wachten is op een nieuwe plaagstoot van de mist.

Boswachter Henk-Jan van der Veen