Is het u ook opgevallen dat er weinig gewone wespen zijn dit najaar? Ik merkte het onlangs toen we met een aantal collega’s op een terras zaten te lunchen. Dit verliep opvallend relaxed, geen wesp te bekennen bij het fruit en de broodjes jam en hagelslag. En ook bij het rottend fruit onder de perenbomen naast ons kantoor in Jubbega zien we amper wespen. De afgelopen weken was het mooi en warm (na)zomerweer, ideale omstandigheden voor wespen, zou je zeggen. Hoe zit dit?

Winterrust
De basis voor de gewone wesp ligt in het vroege voorjaar, wanneer de koningin uit de winterrust ontwaakt. Zij begint met de bouw van een nest en legt daarin de eitjes. Na een kleine maand komen de eerste wespen – de werksters- uit de eitjes, die vervolgens helpen met het voeden van de andere larven. Dit jaar hadden de koninginnen het zwaar te verduren. De winter was zeer zacht, waardoor de koninginnen langer actief bleven en ook eerder ontwaakten uit hun winterrust. Dit kostte de dieren extra energie en heeft vele koninginnen verzwakt en mogelijk doen sterven. April was daarentegen koud. De ontwikkeling van de nesten kwam hierdoor trager op gang. Vervolgens hebben de heftige buien in mei en begin juni ervoor gezorgd dat veel werksters zijn doodgegaan. Het aantal uitgekomen larven is beduidend lager en dat merken we duidelijk in het lage aantal wespen dit najaar.

Toename hoornaar
Vergeleken met de gewone wesp is het een erg goed jaar voor de hoornaar. Ik zag deze reus onder de wespen de afgelopen maanden verschillende keren rondvliegen. Met zijn 3,5 centimeter is het een indrukwekkende verschijning en daarmee is dit insect bijna twee maal groter dan de gewone wesp. Een ander verschil met de gewone wesp is de roodbruine kop en borststuk. Minstens zo indrukwekkend is het geluid dat de vleugels maken; een zware en goed hoorbare bromtoon. In Gaasterland vonden we nesten van de hoornaar in verschillende nestkasten en in het Blauwe Bos hebben we onlangs een nest uit voorzorg verwijderd. Gelukkig zijn hoornaars veel rustiger dan de gewone wesp en komen niet af op zoetigheid. Ze gedragen zich dan ook minder agressief. Evenals de gewone wesp zijn het nuttige dieren, ze vangen vooral vliegen, muggen en andere insecten. Het blijft de komende dagen nog gunstig weer voor zowel de gewone wesp als de hoornaar.

Boswachter Henk-Jan van der Veen