Twijzel-Door aanleg van de Centrale As, de dubbelbaansweg naar Dokkum, verdwijnt natuur én komt er nieuwe natuur bij. Op twee hectare voormalig grasland plaggen we momenteel de voedselrijke bovenlaag af en komt de oorspronkelijke zandig-lemige bodem weer tevoorschijn. Een mooi kiembed voor heide, zo verwachten boswachters Jeffrey Huizinga en Jacob Hanenburg.

Bodem uit de ijstijd
Jeffrey: ‘De gebiedscommissie Centrale As zocht zwarte teelaarde voor structuurverbetering van een aantal landbouwkavels in het gebied. Wij hebben nogal wat percelen met een voedselrijke, zwarte bovenlaag waar we graag meer willen doen met heideontwikkeling, dus de deal was snel gemaakt’. Collega-boswachter Jacob Hanenburg vond nabij de Oostersingel tussen Zwartkruis en Noardburgum een locatie die geschikt is voor het ontwikkelen van natte heide. Jacob: ‘Onder de zwarte bovenlaag ligt een vrijwel onaangeroerde, zandig-lemige bodem, ideaal voor het kiemen van heidezaad. Door het plaggen van de teelaarde komt nu weer een oude bodem uit de ijstijd tevoorschijn’.

Op dit moment zijn bezig met het verwijderen en afvoeren van de bovenlaag. ‘Als het meezit ligt hier over vijf jaar het grootste heideveld binnen de Noardlike Fryske Wâlden’, aldus Jeffrey. ‘Dit zou een enorme aanwinst zijn voor flora en fauna, omdat in heidevelden veel bedreigde diersoorten leven. Bovendien is het een oud cultuurlandschap wat in vijftig jaar tijd vrijwel is verdwenen in dit deel van Fryslân. Op dit moment zijn alleen nog heiderestanten te vinden op Sumarreheide, bij de Spitkeet yn é Harkema, op Dykswallen van boeren en rondom het Schwartzenberger en Ritske Bosk van Noardburgum. In totaal gaat het om minder dan 2 hectare!’

Natuur een handje helpen
Jakob en Jeffrey zien goede mogelijkheden voor het afgeplagde perceel. Bij toeval ontdekten we dat er nog kiemkrachtig heidezaad in de bodem aanwezig is. Eind jaren negentig is in de ruilverkaveling het Schwartzenbergerbos aangelegd en op natte lemige plekken zagen we opeens veel veenmossen, struik- en dopheide opduiken. Als de natuur zelf iets aangeeft dan moet je daar gebruik van maken, vertelt Jeffrey”. Jacob vult aan: ‘Tegelijk gaan we de heide nog een handje helpen. We gaan hooibalen met gemaaide heide uitstrooien over het geplagde terrein om het kiemen van extra zaden te stimuleren’. Beide boswachters zullen het project nauwlettend blijven volgen en de ontwikkelingen kunt u de komende tijd op het weblog volgen.

Zelf kijken? Het nieuwe heideveldje ligt aan het Doarpskuierke Noardburgum. Startpunt: Tegenover de kerk Noardburgum, Zevenhuisterweg. Groene bewegwijzering, afstand 6,8 km.