Regelmatig hoor je dat er medewerkers van hulpdiensten mishandeld worden. Dat gemeente boa’s moeten vechten voor de geweldsmiddelen die ze nodig hebben bij het uitoefenen van hun werkzaamheden. Via sociale media worden stukken van video’s gedeeld waarop je alleen een politieagent zijn werkzaamheden ziet doen. Helaas worden daar meningen over gevormd zonder dat het hele verhaal bij elke kijker duidelijk is.
Maar ook bij ons kan het anders, want het werk van een boswachter gaat niet altijd over rozengeur en maneschijn.

Wanneer de meeste mensen aan een boswachter denken dan denken ze aan een oude man met een baard, groene hoed en een houthakkersbijl, die alleen maar rondjes door het bos heen loopt. Ik als 23 jarige vrouwelijke boswachter, ben één van de jongere boswachters binnen Staatsbosbeheer en verbaas mij nu al 3,5 jaar over de vooroordelen rond het boswachterswerk. Het werk van een boswachter gaat niet altijd over rozen. Een boswachter moet uitleg kunnen geven en weten hoe hij/zij een bos beheert, maar tegenwoordig ook weten hoe en waarom een zonnepark wordt aangelegd. Een boswachter is als eerste ter plaatse wanneer iemand het leven niet meer zag zitten, helpt mee zoeken naar vermiste personen omdat hij of zij het bos het beste kent. Daarnaast is een boswachter vaak alleen aan het werk in het bos zonder dat je kan verwachten dat er altijd politie kan komen helpen. Ook wij hebben een hoop administratief werk waardoor je soms dagen achter de computer bezig bent en als boswachter ben je constant in overleg met diverse interne als externe partijen. Conclusie: een boswachter moet verschillende werkzaamheden tegelijkertijd kunnen doen, overzicht kunnen houden en daarbij de ballen (beleven, benutten en beschermen*) in de lucht houden.

*Beleven, benutten en beschermen zijn de drie hoofddoelen voor het werk van Staatsbosbeheer.

Recreatie en natuurbescherming

Als grootste natuurorganisatie van Nederland proberen wij elke bezoeker een plekje te geven in onze terreinen om van de natuur te kunnen genieten. We hebben mountainbikeroutes, fietspaden, wandelpaden, ruiterpaden, hondenlosloopgebieden, struinterreinen, kanoroutes, zwemwater, campings, vakantiehuisjes, enz.

En daarbij is het de kunst om de natuur ook te behouden en te beschermen. Je geeft iedereen een plekje maar de natuur moet er ook blijven. Het ecosysteem moet wel goed blijven functioneren. Daarom legt Staatsbosbeheer speciale routes aan zodat bezoekers kunnen blijven genieten van de natuur zonder direct schade aan te brengen.

Soms gooi je de bal van beschermen wat hoger op en dat betekent dat de bal van bijvoorbeeld beleven even naar beneden valt. Je merkt dat kwetsbare soorten planten dieren het moeilijk krijgen en daarom moet je misschien een stuk gebied afsluiten of regels verscherpen. Sommige mensen worden daar boos over en staan niet altijd open om het verhaal aan te horen van de boswachter. Waarbij wij incasseren, luisteren en proberen de doelgroep toch maar weer tevreden te stellen of ons verhaal te verduidelijken, maar waarom? We willen toch ook allemaal van de natuur kunnen blijven genieten? Dan is bescherming ook nodig of is de natuur alleen maar voor plezier?

Hoe moeilijk is het om je hond vast aan de lijn te houden in bepaalde gebieden of voor een bepaalde periode?

Hoe veel moeite kost het om op de speciaal aangelegde routes te blijven in plaats van door het bosvak heen te gaan struinen?

Is het moeilijk om te begrijpen dat je na zonsondergang gewoon niet meer in de natuur komt en dat vuur maken helemaal een ‘no go’ is, vooral in de droge zomers.

Hoe moeilijk is het om je afval mee naar huis te nemen in plaats van te dumpen in de natuur? En als je er dan wat van zegt.. snap jij het als boswachter niet en krijg je als je pech hebt ook nog een grote mond, of erger…

Wij moeten rekening houden met de bezoekers. “Nee mijn hond gaat niet achter het wild aan, dat doet hij niet”. Dat kan zijn, maar als jouw hond los mag, mag die van een andere bezoeker dat ook.

“Jullie hebben geen prullenbakken, deze moet je maar plaatsen voor het afval”. Dat kan, maar wil jij ze dan legen? Want elke week honderden prullenbakken af rijden is niet haalbaar met onze kleine bezetting. Daarnaast trekt afval ook afval aan.

“Deze walnoten wil ik graag hebben want ze zijn super duur in de winkel en zo verdien ik er ook wat aan”. Hele zakken worden gevuld en soms wordt de boom zelfs kapot geslagen om maar de walnoten mee te kunnen nemen.

Regelgevingsborden worden uit de grond getrokken of bekrast omdat bezoekers het niet eens zijn met de regels die wij opstellen om mens en de natuur te kunnen beschermen.

Slagbomen worden gesloopt zodat mensen maar met hun eigen auto de natuur in kunnen.

Bijzonder dat mensen de natuur slopen maar tegelijkertijd ook zeggen de natuur te willen ’beschermen’.

Survival of the fittest.

De natuur is hard, heel hard. En ondanks dat we dat misschien niet graag zien als mens gebeurt dit dagelijks in het bos.

Een vos rent achter een konijn aan. Het konijn was zwak,  verliest en wordt gedood. Heel hard, maar wel zoals hoe de natuur is. Want.. ja.., de jonge vosjes die we zo schattig vinden moeten tenslotte ook eten hebben.

Probeer het verhaal van survival of the fittest maar duidelijk te maken naar mensen die niet willen luisteren. Dat gaat niet.

Sommige mensen worden boos als ze dode dieren in de natuur zien. Het doet wat met ons. Zo boos dat er collega’s worden achtervolgd, families worden bedreigd en er een hoop geweld aan de pas komt. Waarom? De vos die het konijn op eet, daar strijden wij toch ook niet voor? Is het je ooit wel eens opgevallen hoeveel vogels er langs de snelweg liggen? Of valt dit niet op?

In de periode van sociale media gaat nieuws, maar ook fake nieuws heel snel. Foto’s en video’s worden mega snel verspreid en voor je het weet wordt je zelf zwart gemaakt.

Wat zet je dan op sociale media? Wat kan wel? Hoe communiceren we over de gevoelige onderwerpen? Krijgen wij de ruimte om ons verhaal te doen?

Bosbeheer

‘’Want ja jullie zijn geen natuurorganisatie, want als natuurorganisatie haal je geen bomen weg’’.

Die opmerking vind ik toch altijd wel bijzonder. Een hardnekkig misverstand. Ik heb nog nooit bij ons in Flevoland plekken gezien waarbij een heel bos (dus een heel natuurgebied) verdwijnt.

Maar zitten wij ook niet graag aan een houten keukentafel? Of zo’n mooie houten salontafel. Plankjes voor je schuurtje in de tuin misschien?

Hout wordt niet door een aantal wetenschappers in een fabriek gemaakt…Net zoals dat melk van een koe komt, komt hout van een boom.

En waarom zouden we massaal bos gaan kappen aan de andere kant van de wereld als het hout uit onze eigen bossen net zo mooi is? En nee.. het is niet dat wij al het bos weg halen. We halen ook nooit meer hout weg dan er bij groeit*.

*Voor meer informatie over het bosbeheer zie de bosbeheer vlog.

Soms moet je als boswachter dus keuzes maken. Gooi je de bal voor het publiek op (beleven). Gooi je de bal voor onze houtbehoefte op (benutten) of beschermen we de kwetsbare natuur (beschermen).

Als iedere bezoekers zich houdt aan de regels, en respect heeft naar boswachters, andere recreanten en vooral de natuur dan beschermen en behouden wij de natuur met zijn allen.

En.. mocht het zo zijn dat je iets van ons werk echt niet snapt, spreek ons dan een keer aan, of vraag naar de reden. Wij leggen graag ons verhaal aan onze bezoekers uit.

Kortom het werk van een boswachter gaat niet altijd over rozen. Net zoals in elk beroep heeft het werk van een boswachter ook ”minpunten”. Dat staat natuurlijk los van alle mooie dingen die het vak ook meebrengt. Wat het uiteindelijk… misschien.. dan toch… een droombaan maakt. 😉