Op de Haagse Koekamp staat een monumentale witte kastanje. Boswachter Mark Kras en ik gaan met onze ogen op reis en ontdekken een zeldzame vormenrijkdom. En dan hebben we het nog niet eens over blad en bloem gehad.

Het Haagse Bos is een park- en stinzenbos en valt onder de cultuurhistorische bossen. Nu staat alle natuur onder invloed van cultuur dus is het maar de vraag waar zo’n grens ligt. Sinds de neiging van mensen om wildernis te verheerlijken en zich vervolgens laatdunkend uit te laten over Nederlandse natuur ben ik me voor natuur meer en meer gaan bedienen van de term samenleving. Immers, we leven als soorten in een samenleving waarin de verbanden en overeenkomsten tussen soorten veelvormig, veelkleurig en veelsoortig zijn. Een samenleving die me dierbaar is en onlosmakelijk met alles erin is verbonden. Laatdunkend stukjes eruit knippen of ze naar de randen van de samenleving drukken, is de eerste stap naar vernietiging. Het is interessanter om te kijken hoe we al die veelsoortigheid kunnen versterken door ruimte te geven en serieuzer te kijken naar de behoeften van de medebewoners van deze alomvattende samenleving. De bosgeelster samenleving staat al jaren onder druk. Ieder jaar kijk ik uit of ik nog een exemplaar van dit prachtig fragiele plantje kan vinden.

De honderdvierenvijftig jaar oude witte paardenkastanje op de Koekamp heeft heel wat meegemaakt. Daarnaast is het een imposante boom op een bijzondere plaats. Dat samen maakt het de ware boomkoning van het Haagse Bos.

30 years of friendship between the Republic of Kazakhstan and the Kingdom of the Netherlands. Herinneringsbank Haagse Bos.

Het jaar 2024 is het jaar van het bos. Een bos is een complexe, soms onverwachte, soms ondoorzichtige samenwerking waarin ruimte is voor vele soorten en met onze hulp soms zelf nog wat meer. Maar soms vertelt een enkele boom in een bos een verhaal dat keer op keer verteld moet worden. De Hitlerboom in Het Haagse Bos is daar een voorbeeld van. Want zonder het verleden te herdenken raken we verdwaald in de waanzin die ontspruit uit het idee dat in tegenstelling tot samenspraak en samenwerking een grote leider ons zal verlossen van onze problemen.

Het Haagse Bos is de leefwereld van vele soorten mensen, dieren en planten. Het is een welkome plek voor mensen om te genieten, te ontspannen en even te reflecteren. Onderzoek wijst uit dat dat nergens beter kan dan in de natuur. De herinneringsbanken die afgelopen tijd in het Haagse Bos zijn geplaatst zijn hier dan ook een mooie plek voor. Ik nodig iedereen graag uit om er eens plaats te nemen, uit de waan van de dag te stappen en de gedachten de vrije loop te laten.

Uilen zijn prachtige vogels die zich soms goed laten bekijken als je weet waar je ze moet zoeken. Maar we bieden ze steeds minder plek in onze samenleving. Als we wat beter beleid zouden voeren op hoe we onze leefruimte inrichten? Wat meer ruimte voor natuur in onze omgeving zouden maken en minder hectaren eenzijdig bestemmen voor een enkele industriële, agrarische of infrastructurele functie? Dan denk ik dat de uilenparlementen een stuk groter zouden zijn en vrolijker gestemd.

Stem op de leukste hond van het Haagse Bos
Nu kun jij je stem uitbrengen op de hond die volgens jou dit jaar het gezicht van de Haagse Bos zou moeten worden. Dit kan t/m zondag 3 maart 2024. Vanaf 15 maart begint het broedseizoen in het Haagse Bos. Loslopende honden zijn welkom op verschillende plaatsen in het Haagse Bos maar kunnen de dieren in het bos erg verstoren. In de struiken van het bos broeden vogels laag bij de grond. Honden die dicht langs hun broedplek lopen kunnen de aanstaande ouders verjagen. Alleen de geur die een hond achterlaat kan al genoeg zijn. Ook voor vossen, reeën, marters en eekhoorns is de rust in deze periode extra belangrijk. Dus heeft het de voorkeur als in deze periode de hond aan de lijn wordt uitgelaten.

Elk voorjaar vragen boswachters aandacht voor het aanlijnen van honden. De boswachters zien zoveel leuke honden lopen in het Haagse Bos. Dit jaar zoeken we de leukste, aangelijnde hond van het Haagse Bos. Doe mee en stuur je foto van je hond aan de lijn naar mailadres leukstehondHaagseBos@staatsbosbeheer.nl of deel deze op Instagram met de hashtag #leukstehondHaagseBos. De winnaar krijgt een professionele fotoshoot op zaterdagochtend 9 maart en ziet zijn of haar hond terug op de informatiepanelen in het Haagse Bos als boegbeeld van een mooi en succesvol broedseizoen 2024.

Eekhoorns hebben het druk. Voor ons een mooie kans om ze op een zonnige dag in het volle leven te spotten. Maar ook het moment om ze ruimte geven en de hond kort of zelfs aan de lijn te houden. Volgens wetenschappers is er namelijk, nu het Haagse Bos steeds soortenrijker wordt, best ruimte voor nog wat meer van deze populaire bosacrobaten.

Van bestuurders mag je verwachten dat ze vooruitzien en dat ze anticiperen op de toekomst. Niet alleen die van mensen maar ook van natuur. En dat is geen sinecure. We zijn immers onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Als we vol gas met maar één doel voor ogen vooruit snellen, weten we zeker dat kwetsbaren daar de dupe van zijn. Die liberaal Alexander Van Sasse van Ysselt had het goed gezien. En ook al is dat bijna honderd jaar geleden, het blijft een inspirerende gedachte.

Hoe soortenrijker onze natuur, hoe beter de grote vriendelijke reuzen en hun soortgenoten hun werk doen voor ons welzijn en voor een duurzame toekomst van onze natuur.

Een bijzonder vondst van oude beenderen op het Malieveld. Stof tot nadenken en uiteindelijk toch maar; zand erover. Wij blijven achter met een nieuw mysterie voor het Haagse Bos.

De boommarters krijgen deze maanden hun jongen. Dat maakt ze extra kwetsbaar voor verstoring. Reden om de miljoenen bezoekers van het Haagse Bos attent te maken op hun aanwezigheid. Je gewoon aan de regels houden helpt enorm: blijf op het pad, houd je hond aan de lijn waar dat moet en neem je vuil mee naar huis of kantoor. Zo kunnen we op eenvoudige wijze ons best doen om deze jonge, prachtige en zeldzame dieren veilig en wel op te laten groeien. We zijn immers welkome bezoekers in de kraamkamer van Moeder Natuur.

De lente in het Haagse Bos is een bijzondere tijd. Het Haagse Bos wordt ieder jaar weer een kraamkamer van de natuur. Het moment om in het extra respect e tonen voor het bos en haar inwoners. Respect waarvan ik hoop dat dat aanwezig is bij ieder bezoeker die passeert en iedere fotograaf op zoek naar een mooi beeld in het bos. Respect dat resulteert in het zich houden aan enkele eenvoudige regels die gelden voor iedere bezoeker. Hond aan de lijn, afval mee naar huis en blijf op het pad.

Natuur en mensen zijn gebaat bij verbondenheid. Maar vooral voor natuur is dat niet altijd even vanzelfsprekend omdat menselijke inrichting en menselijke gedragingen veel van de verbindingen nadelig beïnvloeden. In Nationaal Park Hollandse Duinen werken we samen met partners hard aan het verbeteren van verbindingen voor mens en natuur. Maar ook kleine keuzes in het dagelijks leven kan de natuur waar we zo onlosmakelijk mee verbonden zijn helpen.

Boswachter en fotograaf, ze hebben iets gemeen. Lopend door het landschap zoeken zij het beste perspectief om hun werk goed te doen. Juist het afgelopen jaar is Staatsbosbeheer in het Haagse Bos sterk op boswerkzaamheden gefocust geweest. Voor mij als boswachter én natuurfotograaf reden om mijn camera eens mee te laten kijken met het perspectief van de boswachter. In dit blog komen zo de verschillende aspecten aan de orde die in ogenschouw worden genomen door boswachter tijdens de voorbereiding en uitvoering van boswerkzaamheden in het Haagse Bos.

Vraag is zijn we als mensen klaar zijn om natuur wat ruimte te geven in de stad. Want uiteindelijk houdt natuur niet op bij het blauwe bordje dat het begin van de bebouwde kom van bijvoorbeeld Den Haag aangeeft. Die natuur loopt zomaar onze achtertuin in en dat zou wel eens flink gezond kunnen zijn voor mens en dier. Maar het vraagt wel aanpassing van beide kanten. De wilde natuur is er een meester in, maar of de tot huisdier gemaakte mens dat is?

De namen van dieren en planten zijn vaak samenvoegingen van kenmerken. Zo’n samenvoeging is mooi voor scrabble. Nog bijzonderder is dat de soortenrijkdom aan namen ook iets vertelt over de leefwijze van de dieren en zelfs over de samenhang tussen diverse soorten. Een onverwacht inkijkje in de soortenrijkdom of biodiversiteit waarmee we onlosmakelijk verbonden zijn, met drie keer woordwaarde.

Maandag 18 juli begint Staatsbosbeheer met het vellen van de zorgvuldig geselecteerde bomen in het Haagse Bos. Het werk zal ruim twee maanden in beslag nemen. Vanwege de veiligheid voor bezoekers en voor medewerkers sluiten we steeds het werkblok af waar en wanneer er gebleste bomen gekapt worden. In het Haagse Bos worden bomen gekapt voor de ontwikkeling van een soortenrijk, leeftijdsdivers en toekomstbesteding bos. Zo krijgen omringende vitalere bomen ruimte om hun bladerdak uit te breiden. Er ontstaat ruimte voor jonge bomen om als volgende generatie bos op te groeien, met als resultaat meer variatie in leeftijd van bomen. Die jonge bomen zijn ook andere soorten dan de dominante eiken en beuken die er nu staan en dat betekent meer diversiteit in soorten.

Neem je afval mee naar huis, is altijd het verzoek van de boswachter. Helaas doet niet iedereen dit en blijft zwerfafval een actueel thema, ook in het Haagse Bos. In dit blog is het woord aan de vuilnisbak.

Natuurlijk kent iedereen de merel, een van de talrijkste broedvogels van ons land. Maar hoe goed kennen we deze vogels nu echt? Wat weet je bijvoorbeeld over de jachttechnieken en partnerkeuze van de merel? Zijn er verschillen tussen een ‘stadsmerel’ en een ‘bosmerel’? En hoe kunnen we meer te weten komen over ‘onze’ tuinmerels?

Iedereen is van harte welkom in de natuur maar bedenk dat we als mensen te gast zijn in ‘het thuis’ van planten en dieren. Vooral in het voorjaar is de kraamkamer van Moeder Natuur kwetsbaar. Dus zoek een mooi gebied nabij huis om te genieten. En houdt je aan de regels én de juiste paden. Dieren zijn gewend aan mensen die fietsen op het fietspad en wandelen op voetpaden. Uitzonderingen zorgen voor onrust in de natuur. Helaas zien we ook nog te vaak honden loslopen waar dat niet mag. Dat zorgt voor verstoring van bijvoorbeeld vogels die op de grond broeden, reekalfjes of jonge vosjes die dan nog erg kwetsbaar zijn. Daarom is het juist nu extra belangrijk om honden aan de lijn te houden en op de paden te blijven. Geniet van de natuur, maar betreed het thuis van de dieren en planten met respect.

Dieren die elders in Nederland heel schuw zijn, hebben in het Haagse Bos de ervaring dat mensen heel voorspelbaar hun rondjes over de paden lopen. En zo krijgt de bezoeker van het Haagse Bos een buitenkansje om in deze winterse maanden te genieten van de kleurenpracht van verschillende Nederlandse eenden op de koninklijke vijvers van het Haagse Bos

Inclusief een tip Eenden voeren

Als boswachter merk ik dagelijks dat, net als de boomklever, mensen bijzonder gehecht zijn aan oude bossen. De afgelopen jaren zijn er heel wat stappen gezet en ommetjes gemaakt in de Nederlandse natuur. We beseffen dat de leefwereld van planten en dieren een enorme bron voor ons welzijn is. Voor mij zijn zowel de boomklever die langskomt aan mijn raam als de mails waarin mensen zorgen uiten over hun dierbare bossen mooie signalen. Dat is waarom we zo hard werken aan het behoud en de uitbreiding van bossen.

Hoeveel tijd is de jeugd buiten? En als ze daar zijn, nemen ze dan waar wat er allemaal waar te nemen is? Gebruik de kracht van de smartphone om de soortenrijkdom van natuur dichtbij te onderzoeken en te delen. Ga naar buiten met je telefoon, op zoek naar nieuwe soorten met de bijzondere app van waarneming.nl; Obsidentify.

Het Haagse Bos heeft een lange geschiedenis. Dit blog ligt een tipje van het roemruchte verleden van dit bos op. De Bloedberg of Oudemannenberg is een markante plek in dit bos waarover verhalen te vertellen te zijn vol romantiek en duels.

In het Haagse Bos werkt Staatsbosbeheer aan een soortenrijker en klimaatbestendiger bos. Door bomen van stippen (blessen) te voorzien en vervolgens weg te halen ontstaat ruimte voor jonge soortenrijke aanplant, minder concurrentie voor grote vitale bomen en meer verschil in leeftijd en lagen in het Haagse Bos.

De vogels laten zich massaal horen. De een tsjilpt, de ander zingt en de volgende hamert er op los: Lente, lente, Lente!

Ook mensen trekken weer naar buiten. En terwijl we buiten fietsen, paardrijden en wandelen vullen onze zintuigen zich met alle indrukken die de natuur voor ons in petto heeft. Zang, geur, bries over je huid en het eerste ijsje; geen zintuig wordt onberoerd gelaten.
Maar als je weggaat kijk nog even rond en neem dan alles wat je meegenomen hebt én wat je opgedaan hebt mee naar huis.
Kortom neem een goed lentevoornemen als je naar buiten in gaat: Kill nothing but time, take nothing but pictures and leave nothing but footprints.

Er broeit iets. De laatste weken trekken kleine signalen in de natuur mijn aandacht. Er is iets op til. Het wordt tijd om het bruine bladerdek op de bodem van het bos in de gaten te houden. Want ook onder de grond moet er toch onrust zijn. een golf van kleur zal komende maanden de bosbodem van het Haagse Bos bedekken