De levendbarende hagedis is één van de reptielensoorten die in het Vledderveld leeft. Foto: Thijmen van Heerde

Er zijn gebiedjes waar sommige soorten extra aandacht vragen. Aan de rand van het Drents-Friese Wold ligt zo'n terrein. Het Vledderveld. Hier komen veel verschillende soorten amfibieën en reptielen voor. Als er dan werkzaamheden gedaan moeten worden om deze soorten meer ruimte te geven en hun leefgebied te verbeteren dan vraagt dat extra aandacht.

Leerling Maayke Klaver is daarom voor ons extra actief tijdens de werkzaamheden in het Vledderveld en als gast blogger vertelt ze wat we hier als Staatsbosbeheer allemaal doen.

Bijzonder heidegebied

Het Vledderveld is een belangrijk leefgebied voor reptielen en amfibieën. Voor hun voortbestaan zijn deze dieren grotendeels afhankelijk van heide. En niet zomaar heide, maar een gevarieerd heidegebied met een mozaïek van kleine open plekken en overgangen naar meer gesloten vegetatie. Voordat de dieren in winterrust gaan, herstelt Staatsbosbeheer de veen- en heideterreintjes in het Vledderveld.

In 2009 zijn de geïsoleerde heideterreintjes van het Vledderveld met elkaar verbonden. Zo is het kleinschalige heide- en veenlandschap ontstaan waarin zeldzame soorten als de noordse winterjuffer, levendbarende hagedis, ringslang en heikikker tegenwoordig een thuis vinden.

Kleinschalig aan het werk

De afgelopen jaren is deze verbindingszone in hoog tempo dichtgegroeid met jonge bomen en grassen, ondanks de inzet van vrijwilligers. Die explosieve groei van planten komt deels door stikstof uit verkeer, industrie en landbouw. Doen we niets, dan ontstaat er weer bos. Dat zou jammer zijn, want dan verdwijnt het leefgebied van veel bijzondere soorten.

Daarom maken we het landschap gedeeltelijk weer open. Dit doen we door het weghalen van bomen en het kleinschalig verwijderen van de bovenste grondlaag. Hierdoor ontstaan de voedselarme omstandigheden die voor heide zo belangrijk zijn.

Waardevolle plekken in het landschap met oudere heidestruiken laten we met rust. Zo vinden reptielen straks genoeg beschutting om zich te verstoppen, maar ook open grond om in de zon op te warmen.

De waterrijke vennen en veentjes in het gebied zijn juist essentieel voor amfibieën. Maar de jonge boompjes die steeds meer langs de venranden groeien, nemen veel water op. Daarom halen we deze bomen weg. Ook dempen we sloten in de buurt zodat er minder water uit het gebied stroomt.

Rommelige plekken voor reptielen

In de gebieden van Staatsbosbeheer is steeds meer ruimte voor rommelige plekken waar takken en stukken boomstam blijven liggen. Juist deze plekken zijn aantrekkelijk voor amfibieën, reptielen en andere kleine dieren. Om de dieren in dit gebied extra te helpen, maakt Staatsbosbeheer faunabulten met takken, boomstammen en grond die vrijkomen tijdens natuurherstel in het Vledderveld. Hierin vinden zij beschutting en voedsel.

Natuur neemt het weer over

Voortdurend maken we afwegingen om verstoring van de natuur zo veel mogelijk te voorkomen. We houden rekening met zowel plant als dier. Bomen met nestholtes, mierenhopen, dassenburchten en overwinteringsplaatsen van de noordse winterjuffer worden ontzien tijdens de werkzaamheden.

De werkzaamheden zorgen tijdelijk voor onrust en overlast. Het terrein ziet er eerst soms chaotisch uit. Gelukkig neemt de natuur het snel weer van ons over. Niet alleen reptielen en amfibieën profiteren uiteindelijk van de werkzaamheden, maar ook andere dieren zoals vlinders, kleine zoogdieren, vogels, sprinkhanen en libellen. Binnenkort kunt u weer genieten van het gevarieerde halfopen landschap waarin deze bijzondere dieren en planten een thuis vinden.

Maayke Klaver

Nog vragen? Neem contact op via beheerdrentsfriesewold@staatsbosbeheer.nl