In natuurgebied De Witten werkt Staatsbosbeheer aan herstel van levend hoogveen (foto: Ruben Kluit - Staatsbosbeheer)

Nabij de stad Coevorden, te midden van het uitgestrekte agrarische landschap, ligt een juweeltje van biodiversiteit: De Witten. Dit unieke restant hoogveen is een waardevol stuk natuur dat zijn bestaan heeft weten te behouden te midden van veranderende tijden. Staatsbosbeheer, in opdracht van de provincie Drenthe, neemt hier de verantwoordelijkheid voor natuurherstel op zich. We staan voor de uitdaging om het levend hoogveen in dit gebied te beschermen, een taak die van cruciaal belang is om de bijzondere vegetatie te behouden en verdere verdroging tegen te gaan.

Het belang van De Witten

De Witten beslaat een oppervlakte van ongeveer 30 hectare. Vroeger was het onderdeel van een veel groter hoogveengebied dat zich in heel zuidoost Drenthe uitstrekte. Dit gebied heeft de veenvergravingen van voorgaande eeuwen weten te overleven en ligt nu als een bult in het verder agrarische landschap. Grondwater dringt door een dikke, intacte laag hoogveen niet van onderaf door. Het levend hoogveen hier wordt dus alleen gevoed door regenwater. Maar het regenwater stroomt aan de zijkanten weg naar lagergelegen gebieden. Het veen dreigt hierdoor te verdrogen. Deze verdroging zou een enorme verlies betekenen voor de biodiversiteit, aangezien De Witten een habitat biedt aan verschillende zeldzame soorten zoals hoogveenveenmos, wrattig veenmos, eenarig wollegras en kleine veenbes.

Nieuwe kades voor bescherming

Eigenlijk kun je De Witten zien als een enorme badkuip. En die badkuip is lek in de wanden. De bestaande veenkade, die ooit bedoeld was om water binnen te houden, is lek en functioneert niet meer. Het water stroomt zo aan alle kanten weg. Dat is desastreus voor het natuurgebied, en dat kun je zien aan de overmatige groei van pijpenstrootje en jonge berken. Daarom legt Staatsbosbeheer in opdracht van de provincie Drenthe deze zomer nieuwe kades rond het gebied aan. Zand en rivierklei zijn aangevoerd vanuit de Vecht en ligt in een depot in de buurt. Dit bevat veel leem, dat zorgt voor een waterdichte kade. Hiervoor werken we samen met het waterschap Vechtstromen en de gemeente Hardenberg.

Klaar voor het volgende regenseizoen

Het is essentieel dat we tegen het volgende regenseizoen klaar zijn om het water goed vast te kunnen houden. Nog een droge periode kan het gebied maar nauwelijks aan, en belangrijke natuurwaarden zullen dan onherroepelijk verdwijnen. Hoewel we al in januari zijn begonnen met voorbereidende werkzaamheden, waren de omstandigheden te nat om verder te gaan met de aanleg van de kades. Daarom duren de werkzaamheden nog tot het einde van de zomer 2024.

Doordat we doorwerken tijdens het broedseizoen is enige verstoring onvermijdelijk. Maar we hebben maatregelen genomen om de impact zo laag mogelijk te houden. We gaan zorgvuldig te werk, om fauna zoals broedvogels en reptielen zoveel mogelijk te ontzien. We hebben de werkstrook vrijgemaakt van vegetatie en onze boswachters en ecologen houden het gebied nauwlettend in de gaten tijdens de werkzaamheden.

Al met al zal het gebied aan het eind van deze zomer weer helemaal lekdicht gemaakt zijn. Zo behouden we nog vele jaren dit prachtige stuk levend hoogveen!