Het grote maaien in de Drentsche Aa
Het uitzicht op het beekdal vanaf de Kymmelsberg bij Schipborg.
Heel breed bekend is het niet dat onze corebusiness in het noordelijk deel van het Nationaal Park Drentsche Aa maaien is. En dat is in tegenstelling tot veel andere gebieden van Staatsbosbeheer in Nederland. Hoe verwarrend kan onze naam dan zijn: StaatsBOSbeheer? In mijn werkgebied moeten we eigenlijk Staatsgrásbeheer heten. Maar die vergelijking gaat ook weer niet helemaal op!
Hoe zit het?
Het Drentsche Aa-gebied kent een lange geschiedenis waarbij de vroegere bewoners het landschap ná de ijstijd gevormd hebben. Het waren boeren die de grond bewerkten en er hun producten op verbouwden en er vee op hielden. Eigenlijk hebben de boeren hiermee het landschap naar hun hand gezet door de oorspronkelijke moerasbossen te kappen en te veranderen in beekdalgraslanden.
De boeren maaiden in de beekdalen vervolgens voor hooi om hun vee de winter door te laten komen. Bemesten deden ze die hooilanden niet want die mest was hard nodig op de akkers waar ze graan, bonen en bieten verbouwden voor hun eigen consumptie. Hierdoor verschraalden de graslanden langs de beek en ontstonden er prachtige bloemrijke hooilanden. De akkers -iets verder van de beek af- werden door de mest, vermengd met plagsel van de hei, steeds een beetje opgehoogd en werden bolle akkers: de essen die nog steeds te herkennen zijn.
En tegenwoordig?
Nu doen we eigenlijk nog precies hetzelfde. We gebruiken niet meer de zeis en paard en wagen maar trekkers met opraapwagens en in de natte beekdalen wetlandtracks (machines op brede rupsbanden) omdat normale trekkers hier wegzakken in de bodem. En bemesten doen we hier nog steeds niet! Het hooi gaat nog steeds naar boeren voor veevoer of om onder te ploegen ter verbetering van de bodem en het watervasthoudend vermogen.
En het landschap?
In grote lijnen is het landschap ook nagenoeg onveranderd; langgerekte open beekdalen met hier en daar een boom of struik en daar tussendoor rustig kabbelend de slingerende beek. Neem eens een kijkje van de Kymmelsberg, een prachtige belvedère tussen Schipborg en Anloo. Het lijkt wel of je hier terug kunt kijken in de tijd!
geef een reactie
Margreet Anceaux
Interessant verhaal, dank je wel! Het ‘lezen’ van het landschap is zo mooi (zeker voor een stadsmens – al valt ook daar veel terug te kijken in de tijd).
Piet Westbroek
Inderdaad een interessante uiteenzetting. Boeiend en leerzaam ! Boeren en Staatsbosbeheer in elkaar verweven. We kunnen niet buiten beiden dunkt mij.
Mooi overigens dat ‘Staatsbos’ aan verdere bos-uitbreiding gaat doen in ons land.
Bomen immers zijn er nooit genoeg. Voorts ook aardig om te hebben mogen lezen dat bij Hardenberg weer een Natuurkampeerterrein zal worden gerealiseerd als vervanging van het voormalige Kampmannskuiltjes terrein.