Het thema van de 83ste Boekenweek is Natuur. Van 10 tot en met 18 maart bloggen de Drentse boswachters over hun favoriete boek. Met vandaag: zijn hele leven is Jans de Vries al actief in de natuur van het Oosterbos en het Bargerveen. De avonturen van de schippers van de kameleon liepen daar parallel aan.

“Vanaf het moment dat ik begon boeken te lezen was de Kameleonserie de eerste serie die ik ben gaan lezen. Inmiddels heb ik meer dan 60 boeken van deze serie verzameld, waarvan de meeste delen geschreven zijn door Hotze de Roos. De schippers van de Kameleon was het eerste boek in deze serie. De boeken van de Kameleon gaan over de gebroeders Klinkhamer die vele avonturen beleefden in hun boot, de Kameleon, op het meer bij het fictieve dorp Lenten in Friesland. Samen met hun vrienden en vriendinnen waren ze altijd buiten in de natuur op en rond het meer bij hun dorp. Vele avonturen werden er beleeft in het decor dat de Friese natuur hen bood. Wanneer er weer een nieuwe boek uit kwam, las ik dat in één ruk uit en waande ik me voor een moment op een meer in het mooie Friesland.

Het Oosterbos

Mijn eerste contacten met de natuur in mijn omgeving en wat ik over die beroemde tweeling las liepen parallel. Ze zijn zeker van invloed geweest op mijn keuze om voor het beroep van boswachter te kiezen. Ik woonde aan de rand van het huidige Oosterbos. In dit gebied werd nog veen gewonnen was het was nog geen eigendom van Staatsbosbeheer. Met de jongens van de basisschool trokken we daar de natuur in. In het deel wat nog niet afgegraven was stond een dikke eik. Vroeger werd er op die plek gewoond, een zogenoemde oude huisplaats.

Van ontginning naar natuur

Vele jaren brachten we hier alle vrije woensdagmiddagen, zaterdagen en vakanties door met een grote vriendengroep. Hier werden hutten gebouwd, touwladders in de boom gemaakt en op kampvuurtjes kookten we ons eigen. Vanuit dit kamp trokken we het veen in, bouwden vlotten of bruggen om de veenwijken over te steken. Onderwijl zag je wilde eenden, wintertalingen en fazanten op hun nest.

In 1971 werd het Oosterbos door Staatsbosbeheer ingericht voor de productie van hout. De wijken verdwenen en maakten plaats voor aangeplante bomen. Later op de middelbare school maakte ik voor de biologieles werkstukken over het Oosterbos en het Bargerveen. En zo begon mijn eerste contact met Staatsbosbeheer.

50 jaar Bargerveen

Dit jaar bestaat het Bargerveen 50 jaar. Een halve eeuw waarin veel is gebeurd in dit unieke hoogveengebied waar ik boswachter mag zijn. Meer dan 50 kilometer dammen en kaden zijn gelegd en even zoveel kilometers kanalen en sloten zijn gedicht. Daarnaast is ongeveer 250 hectare landbouwgebied aangekocht en omgevormd naar natte natuur om het hoogveen te herstellen.

In die periode hebben we veel opgestoken van onze collegabeheerders in Ierland. Daar beschikken ze in tegenstelling tot Nederland nog over intacte hoogvenen. In Ierland zagen we hoe de flora, fauna en bijbehorende hydrologie van een ongestoord hoogveen eruit ziet. De ervaringen van deze uitwisseling van kennis zijn vastgelegd door M.G.C Schouten in zijn Conservation and restoration of raised Bogs. Veel van de kennis en ervaringen uit dit boek zijn in de praktijk gebruikt bij de inrichting van het Bargerveen.

Ook in het Bargerveen werden de ontwikkelingen vastgelegd, in drie lijvige rapporten. Op dit moment wordt er geschreven aan een boek voor een breed publiek, dat dit najaar gereed is. Even geduld dus nog.”

De schippers van de Kameleon, H. de Roos, ISBN 9789020667622

Conservation and restoration of raised bogs : geological, hydrological and ecological studies, M.G.C. Schouten, ISBN 9780755715596-219

Dit hele jaar zijn er tal van gelegenheden in het kader van 50 jaar beheer van het Bargerveen. Volg het boswachtersblog om op de hoogte te blijven.