De blauwe bloemen die je hier ziet is de Blauwe knoop een indicatorsoort voor blauwgraslanden

Je zult nu misschien wel denken, blauw gras? Gras is toch groen. Om dit uit te kunnen leggen moeten we terug in de tijd. De van oudsher traditionele natte hooilanden, de graslanden op de natte-/voedselarmere gronden hadden, door de aanwezige begroeiing, in de zomer een blauwige of zeegroene kleur waardoor de boeren deze graslanden 'Blauwgraslanden' zijn gaan noemen. Helaas zijn er veel blauwgraslanden verdwenen, o.a. door de invoering van de kunstmest, waardoor de bodems in Nederland een stuk voedselrijker zijn geworden. Om de overgebleven blauwgraslanden zoveel mogelijk te behouden moeten ze goed beheerd worden door ze bijvoorbeeld jaarlijks te maaien waarbij het gras wordt afgevoerd.

Leuke ontdekking

In het beekdal van het Lieversche Diep nabij het Drentse dorp Lieveren, in de Kop van Drenthe, hebben in het verleden hoogstwaarschijnlijk ook blauwgraslanden gelegen. De percelen die Staatsbosbeheer daar in eigendom heeft worden sinds vele jaren, zoals eerder uitgelegd, jaarlijks gemaaid waarbij het maaisel wordt afgevoerd. En wat is er dan leuker dan het aantreffen van soorten die behoren tot de van oudsher blauwe graslanden. Dat zijn de leukere ontdekkingen! Tijdens de inspectieronden, die we altijd uitvoeren voordat de maaiwerkzaamheden worden uitgevoerd, hebben we afgelopen week zo’n leuke ontdekking gedaan. Binnen het beekdal van het Lieversche Diep vonden we namelijk een nieuwe groeiplaats van de Blauwe knoop.

Grasmaaien met rupsvoertuigen

De maaiwerkzaamheden worden uitgevoerd door zogeheten rupsmaaiers. Deze rupsmaaiers rijden op twee hele brede rupsen waardoor de druk op de bodem extreem laag is. Er zijn zelfs plekken binnen het beekdal waar je niet/nauwelijks kunt lopen waar deze rupsmaaiers nog makkelijk kunnen rijden. Bij deze werkzaamheden maait de rupsmaaier het gras en harkt dit tegelijkertijd op een zweel/ril. Een zweel/ril is een ‘lint’ van maaisel dat vervolgens gemakkelijk opgepakt kan worden door een tweede rupsvoertuig die een laderwagen, ook op rupsbanden, achter zich heeft om het maaisel op te pakken en het terrein uit te rijden. Bekijk hier twee filmpjes van hoe dat eruit ziet (scrol even omlaag voor het juiste filmpje).

De tijd zal het leren

De Blauwe knoop is een indicatorsoort voor o.a. blauwgraslanden. Dit betekent dat we met de aanwezigheid van deze plant heel voorzichtig kunt stellen dat de ontwikkeling, op de plek waar we deze planten in het beekdal hebben aangetroffen, richting een vochtig/nat voedselarm grasland positief zijn. Hopelijk treffen we de komende jaren nog meer van deze soorten aan zoals Spaanse ruiter, Kranskarwij, Kleine schorseneer en Vlozegge. We zullen het moeten afwachten en de tijd zal het leren.

Boswachter Albert Broekman