opening van het hotel

Eind vorig jaar kondigde ik op Twitter aan een steenmartervriendelijk kippenhok te gaan bouwen. Het veroorzaakte een stroom aan reacties: van individuele opmerkingen tot interviews op radio en in de kranten. Over het algemeen in de trend van: je bent gek, wat haal je op je hals en je mag ‘mijn’ steenmarter ook hebben. Diverse verhalen aangehoord over schade die steenmarters aanrichten in auto’s, huizen en schuren, over leeggeroofde kippenhokken, stankoverlast, en slapeloze nachten van bewoners met steenmarters op zolder. Toch waren er ook positieve reacties: wat leuk zeg, goed idee, mooi beest, en ik kreeg nog waardevolle tips die ik kon gebruiken voor de inrichting van het hotel. Een journalist zei tegen mij: dit is een uniek concept, er is vast nergens in Nederland een dergelijk hok te vinden. Ik vermoed dat hij daarin gelijk heeft. Ongetwijfeld zijn er kippenschuurtjes in Nederland waar een steenmarter op zolder een onderkomen heeft en de eigenaar er geen weet van heeft. Ik nodig de steenmarter daarentegen bewust uit.

Ratten
Mijn oude kippenhok was toe aan vervanging. Verrot en versleten heeft het vele jaren dienst gedaan als onderkomen voor kippen en ratten. De ratten woonden onder de vloer en in de bielzenfundering. Het samenleven ging redelijk, alhoewel er met regelmaat een kip en met name kuikens op geheimzinnige wijze verdwenen. De ratten waren zo brutaal dat ik ze van dichtbij kon benaderen. Een nest van hooi werd gemaakt tussen de kippen en menig maal zag ik een rat er heerlijk liggen pitten. De voortplanting bij de ratten ging gestaag door en af en toe moest ik grijpen naar gif, iets wat ik liever niet doe. Natuurlijke predatie heeft mijn voorkeur. Tijdens het afbreken van het kippenhok renden de ratten alle kanten op. In de zelf gegraven gangen troffen we voorraadkamers aan met eikels. Na een paar dagen waren de eikels verdwenen. De ratten kwamen ze tijdens de bouwwerkzaamheden gewoon ophalen. Dat de timmerman daar stond en er veel lawaai was op de bouwplaats, maakte ze niets uit.

Mijn erf
Ik woon aan de rand van het bos in het Hart van Drenthe. Mijn erf is omsloten door een houtsingel. Diverse zoogdieren neem ik waar op het erf: onder andere ree, vos, das, bunzing, wezel, eekhoorn, boom en/of steenmarter, egel, grote bosmuis, vleermuizen. Voor hen is er geen scheiding of grens, het erf maakt deel uit van het leefgebied. Ze komen voor voedsel, woonruimte of passeren via de houtsingels. Ik stel mij op als gastvrouw en toeschouwer en kan zodoende fantastische waarnemingen doen. Het zijn deze waarnemingen waar ik enorm van kan genieten en altijd in mijn herinneringen bewaard zullen blijven. De vos die tussen de paarden in de bak loopt. De bunzing die in alle rust het erf op komt wandelen, terwijl ik aan het schoffelen ben. Het zien van de steen of boommarter die met enorme lenigheid van boom naar boom springt. De eekhoorn, dol op pinda’s. De grote ogen en oren van de grote bosmuis. Vleermuizen die rondjes jagen om het huis. De wezel die stiekem de eieren onder de broedende kip vandaan rooft. Het zijn beelden die eeuwig op mijn netvlies blijven staan.

Natuurlijke predator
Het idee van een steenmartervriendelijk kippenhok komt eigenlijk door de ratten. Een van de natuurlijke predatoren van deze soort is de steenmarter. Waarom dan niet de natuur zijn gang laten gaan? Ik hoef er niets voor te doen, het erf is bovendien steenmartervriendelijk. Een houthok, takkenhopen in de singel, een rommelige tuin, rustige hoekjes, voedsel, alle voorwaarden voor een leefgebied voor steenmarters zijn aanwezig. De steenmarter zie, hoor of spoor ik, met tussenpozen, al vele jaren. Soms twee, maar vaak eentje. Zowel het mannetje als het vrouwtje hebben een eigen territorium en leven solitair. Het territorium van het mannetje overlapt die van meerdere vrouwtjes. De grootte van het territorium hangt af van de kwaliteit van het leefgebied. In Nederland is de grootte meesal 80-700 hectare. Nog nooit heb ik overlast gehad. Altijd start de auto, er is geen stank of lawaai, kapotte isolering of ander ongenoegen in schuur, achterhuis of elders. Oké, ik ben wel eens wat kippen of kuikens kwijt. Die lopen vrij op het erf rond, dan sneuvelt er wel eens wat.

Blij met de steenmarter
Dus, ik ben blij met de steenmarter. Een geweldig beest om te zien en ik hoop op gratis rattenbestrijding. Om de tuin nog aantrekkelijker te maken en te zorgen voor optimale huisvesting is het idee van een steenmartervriendelijke kippenhok geboren. De kippen zijn een lokkertje, de steenmarter kan niet bij de kippen komen. Diep ingegraven nertsengaas verhindert dit. De marter kan langs de buitenren naar de speciale ingerichte zolderverdieping. Een trapje er naar toe, een gat van 7 centimeter en de marter is binnen. Alles mag op de zolder: ravotten, eten, poepen, lawaai maken. Alleen de kippen kunnen wat in de stress raken, maar alles went. Er is ruimte voor een valcamera, spannend om de gebeurtenissen op de voet te volgen. – ‘Beleef de lente’ – in mijn eigen tuin. Nu is het wachten op wat er komen gaat en ik heb er ongelooflijk veel zin in!

Boswachter Pauline Arends