Afgelopen zaterdag 12 januari hebben we de aardappelkelder op het voormalig Kamp Westerbork bezocht om de aanwezige vleermuizen te tellen.  ‘We’ zijn: ikzelf (boswachter inventarisatie en monitoring) en twee gespecialiseerde vleermuiskenners van de Vleermuiswerkgroep Drenthe, Kathelijn de Maeijer en Hans Colpa. De telling zelf voeren we zo snel en efficient mogelijk uit, om zo kort mogelijk tussen de slapende vleermuizen in de kelder aanwezig te zijn.

Mensen stralen namelijk warmte uit ( ook de zaklantaarns), waardoor de vleermuizen wakker kunnen worden. Dit moet voorkomen worden, want het wakker worden  duurt zeker een paar minuten en kost de vleermuis veel energie. Hoe vaker dit gebeurt, des te meer teert hij in op zijn vetreserves en als de winter lang duurt, kan dit voor de vleermuis fataal worden. De vleermuizen worden om dezelfde reden niet aangeraakt, of uitvoerig bekeken. Uit zichzelf worden ze wel een paar keer wakker, om te paren, te verhuizen naar een ander plekje, of om even te kijken hoe de temperatuur buiten is. Elk jaar is het weer spectaculair om al die vleermuizen, vaak in de vreemdste houdingen en in de kleinste kieren, stil en het lijkt haast bevroren en onbewogen te zien hangen.

We telden deze keer niet veel grootoren in de kelder. Grootoorvleermuizen kunnen goed tegen een graadje vorst.  De afgelopen maanden was het zacht en dan verblijven ze liever in boomholtes.

En voor het eerst telden we beduidend minder baardvleermuizen. Waren het er vorig jaar nog 1006, dit jaar kwam de teller op 770 individuen. Onduidelijk is de reden van deze plotselinge afname. Aan de kelder ligt het niet, er is nog ruimte genoeg voor vele honderden vleermuizen.

Het aantal franjestaarten en watervleermuizen blijft aardig constant, de afgelopen jaren zien we zelfs een voorzichtige toename van beide soorten.

Mogelijk komt er meer duidelijkheid over de plotselinge afname in het aantal baarden als alle vleermuisonderkomens in Nederland zijn bezocht. Is het een landelijk verschijnsel of plaatselijk en wat is de oorzaak ? Moeten we ons zorgen maken of niet? Misschien heeft een deel van de vleermuizen elders een viersterrenhotel gevonden? Het gaat in ieder geval volgend jaar weer spannend worden in de aardappelkelder, dat is wel zeker.

Nog even nagenieten van deze prachtige dieren, kijk naar het onderstaande filmpje.
[youtube http://www.youtube.com/watch?v=I47vbhwOc6I?rel=0]

Pauline Arends