Here's something for the weekend #191
Heerlijke onwetendheid! Als kind had ik Händels Water Music op cassette. Ik luisterde er eindeloos naar. En zag het echt voor me: water dat opborrelt uit bronnetjes, samenkomt tot een stroom en dan zijn weg vindt, kabbelend, of juist kolkend en in stroomversnellingen. Misschien is er verderop wel een waterval. De zon die glinstert over het oppervlak, of er is diepe schaduw wanneer een boom aan de oever staat. Bemoste stenen, een sliert wier deinend in het water.
Dat ik die beelden zo had, is niet vreemd als je opgroeit in een dorp met talloze broekbosjes en beken. En er was één echte grote beek. Als kind vroeg ik me al af waarin die verschilde van een rivier. Wikipedia meldt mij nu: “Wanneer meerdere beken samenkomen en een zekere grootte krijgen spreekt men van een rivier. Een vuistregel om te bepalen of een waterloop nu een beek of rivier genoemd moet worden, is dat een beek op alle plaatsen doorwaadbaar is en een rivier slechts op enkele.” Dat zal. Mijn beek, ik heb het over de Geleenbeek, aan de voet van de Stammenderberg, stak je echt niet zomaar over. En zij begint weliswaar heel bescheiden (“zij ontspringt te Benzenrade in een put op een boerenerf en stroomt via een vijver bij de Rousch en de Welterwijver verder naar Terworm…”) maar heeft wel 28 zijbeken! Er waren ooit enorme brokken puin in gedumpt waardoor er gevaarlijke stroomversnellingen ontstonden. Aan die stukken beton en metselwerk hechtten zich grijze waaiers van algen en wc-papier. In de jaren vijftig moet het nog erger geweest zijn: toen was de beek niet alleen een open riool maar loosden ook enkele mijnen hun afval erop. Daarna werd de boel opgeschoond, maar veel te rigoreus. De beek werd een betonnen bak. En nu komt het eindelijk weer goed. Zij mag (min of meer) haar eigen bedding kiezen en meanderen naar haar aard.
Maar die fraaie beelden die ik bij de Water Music voor me zag, die waren dus ingegeven door het spelen bij een verbroddelde beek. Nu had Händel ook helemaal niet de bedoeling om bij zijn publiek de schoonheid van de natuur in gedachten te brengen. Dat is meer iets voor de Romantiek. Water Music is in opdracht van de Engelse koning George I geschreven. Op 17 juli 1717 werd het stuk (drie delen) voor het eerst uitgevoerd ter begeleiding van een koninklijke tocht over de Thames, van Londen naar Chelsea en terug. Naar verluidt was de koning er zo weg van dat hij het minstens drie maal liet spelen. In feite bestaat het grootste deel van Water Music uit barokdansen, voornamelijk Franse en for good measure ook een Engelse horlepiep of twee. Wat een plezier![youtube https://www.youtube.com/watch?v=6fa2wZEsRWM]
Maar, vraag ik mij af, hoe zou het zijn als ik met mijn oude walkman en dito bandje van het voorjaar eens langs de beek ga wandelen? Zou het werken? Vast! Het liefst wil ik dan ook in een van de stoelen zitten die Basia Irland ontwierp als contemplatieve plek voor bij het water. Dat ze er nog niet staan is een vergunningsdingetje. Moet toch op te lossen zijn?
De bovenste afbeelding, beschikbaar gesteld door boswachter Carla Hanssen, toont een beekje in het Bunderbos.
Het schilderij van E.J.C. Hamman (1819-1888) stelt koning George I en Georg Friedrich Händel (links) voor die naar de eerste uitvoering van Water Music luisteren.
geef een reactie
Jeroen Evertz
Hallo Marcel, ondertussen hebben de Contemplation Stations van Basia Irland een plek gekregen. Er staan er twee aan de zuidkant van visvijver “De Rollen), twee staan er in het stadsparkin Sittard met uitzicht op de Ophovenermolen, en er staat er één op de plek waar de Geleenbeek onder de Middenweg doorgaat, aan de kant van Munstergeleen. Veel plezier. met vriendelijke groet, Jeroen Evertz – Museum De Domijnen
Huub Schous
Hallo Marcel,
Dat Water Music zich afspeelde op The Thames wist ik wel, dat is me als kind al verteld. Maar ik vind jou benadering ook erg mooi. Water Music is een favoriet van me. Het filmpje kende ik niet. Leuk.
Groet,
Huub.