De mooiste boerderij van Staatsbosbeheer is op de markt. Enne Jans Heerd (niemand zet er ‘de’ voor, maar ‘heerd’ betekent boerderij), in het Groningse Maarhuizen, op het Hogeland, is zo’n locatie om het hele makelaarsjargon op los te laten. Als ik erover vertel schiet ik ook meteen in de superlatieven, omdat het gewoon echt bijzonder is daar. Neem alleen al de ligging. (En wie met Staatsbosbeheer in zee gaat, krijgt die erbij). De boerderij staat op een wierde, een woonheuvel. Wat je in Friesland en elders een terp noemt. Hier zat je hoog en droog als de Hunze buiten zijn oevers trad en het land blank stond. Al rond het jaar 1000 was er een boerderij op de wierde. Dat was een zogenoemd voorwerk, een boerderij die bij een groter kloostergoed elders (Aduard) hoort. Aan de zuidkant van de 6,5 ha grote wierde vermoed je dat er nog een heel archief in de grond zit. Het weiland is er geen strakke mat maar volgt de contouren van de fundamenten. Of zo, het is niet helemaal duidelijk wat je ziet. Des te spannender. Tot in de achttiende eeuw stond er een echt dorpje op deze heuvel, met kerk en al. Het kerkhof (oudste graf: 1630), is er nog, via een romantisch laantje sluit het aan op de het erf van Enne Jans Heerd.
De boerderij is van het kop-hals-romp type. De hals is het oudste deel, de kop is eigenlijk een chic herenhuis uit de negentiende eeuw en de romp bestaat uit twee gigantische schuren. In het woongedeelte stap je een andere tijd binnen. Er zijn bedstedes, monumentale balkenplafonds in de kelders, een schildering boven de schouw, en nou ja, de lijst van wat de makelaar ‘orginele elementen’ noemt, is enorm. Je kunt het beter omkeren en zeggen dat er ook een lelijk schrotenwandje is. Wat me het meeste trof, is hoe mooi het licht is. Dat klinkt misschien wat raar om te zeggen, maar het is licht van vroeger. Waarmee ik niet beweer dat er iets stoffigs aan is. Integendeel. Maar je moet het zelf zien.
Waar je in grote delen van het land zo maar een drukke weg voor je huis kunt krijgen, gebeurt hier het tegenovergestelde: de weg die langs de wierde voert, wordt een flink stuk verlegd. Komt de boel nog mooier te liggen. Alleen het Pieterpad voert dan nog langs de heerd. Dat is voor Staatsbosbeheer belangrijk: schoonheid moet je delen en geschiedenis is van iedereen. Dus we zouden heel blij zijn met een ondernemer die dat ook zo voelt. En ‘iets maatschappelijks’ bedenkt voor Maarhuizen.
Wil je dat allemaal niet? Moet het gewoon lekker allemaal van jezelf zijn? Maar wel op een van de mooiste plekken van het land, midden in de natuur? Ik wou het eerst niet geloven, maar het bestaat. In het buurtschap Ter Borg (gemeente Vlagtwedde), verkoopt Staatsbosbeheer een monumentale boerderij. Die is negentiende-eeuws en zonder fratsen. De kerkuil, die huist in de joekel van een schuur, is in de prijs inbegrepen. Ga ik weer over het licht beginnen, maar dat is dus fantastisch hier. Dat komt omdat er een oud pannendak is dat niet aan onze tijd is aangepast. Je kijkt er zo tegen de strodokken aan. Het lijkt wel of je in een bierreclame zit. Gaat wel enige creativiteit vergen, mocht je iets van deze schuur willen maken. En eerlijk is eerlijk, het is handig als je kunt aurorijden hier, om voor de hand liggende redenen. Net als op het Hogeland wordt het ook in Ter Borg alleen maar mooier. De heide begint straks aan de zijkant van ‘jouw’ perceel en de Ruiten Aa zal weer gaan meanderen achter ‘jouw’ wei. Maar mooist van al zijn de oude eiken. Daar raak je niet op uitgekeken. Oh, in de wei zou ik wat notarisappels planten en het ‘onkruid’ lekker hoog laten opschieten.
Kijk ik op de site van de makelaar, schrik ik me een aap. Voor het geld dat dit geluk kost, koop ik in Utrecht nauwelijks meer dan een garagebox.

Meer weten over erfpacht van de grond en koop van de boerderij in Ter Borg: check Funda. Voor mogelijkheden Enne Jans Heerd, check onze site.