Het is altijd een fijn kwartiertje lopen, van de bushalte Veensluis in Heereveen naar Museum Belvédère in Oranjewoud. Je krijgt er vanzelf een Nesciogevoel – de schrijver zat ook eindeloos in het openbaar vervoer om zijn land te verkennen. Met niet meer dan wat korte herinneringen aan de dag, riep hij het hele Hollandse landschap op.
Altijd en eerst hier: het kerkje van De Knipe, de Nij Brongegea Tsjerke, die wit blinkert aan de horizon. Uit de zeventiende eeuw, maar alsof hij er altijd al was. Dan de windmolen, zo Fries, alhoewel een Amerikaanse ‘nieuwkomer’ in deze weides. De lissen bloeien. En dit is echt een moment: vijf zwanen die zich losmaken uit het water om weg te vliegen. Dat geluid verwacht je niet, alsof er een houten mechaniek in de dieren zit.
Voor het museum zijn vorig jaar de acacia’s vervangen door fladderiepen, die kunnen beter tegen water in de grond. Ze zijn nog wat iel -niet erg, landschapsarchitect Michael van Gessel plande hier immers ’transparante boomweides’. Is er een Nederlandse vertaling voor ‘dappled shade’? De margrieten doen het met hun oerbloemigheid geweldig tegen de strakke stenen van ontwerper Eerde Schippers.

Het is er al tien jaar, het ‘nieuwe’ museum. Nog steeds treft het bezoekers hoe radicaal en perfect deze kijkdoos in het landschap is gelegd. Een beetje leeftijd is wel zichtbaar, de huid van het gebouw toont de eerste natuurlijke verwering. Ik zag er veel moois. Jan Mankes is onvergetelijk. Nu maakt Han Klinkhamer (1950)indruk met zijn Brabantse uiterwaarden. Vooral twee monumentale winterlandschappen komen binnen. Of is het andersom? Ben ik erin? Dat klinkt wat zweverig maar de kunstenaar doet iets heel bijzonders. Zijn landschappen zijn schilderkunstige illusies, zoals het hoort, zal ik maar zeggen. Je stapt erin. En tegelijkertijd is er ook de concrete werkelijkheid van de verf. Veel verf, gul en rul en een onderzoek op zich waard.
Dat is Oranjewoud: telkens denk je dit is het hoogtepunt van mijn wandeling. Maar dan wordt het oog weer verleid. Het grand canal voert de blik naar het oude landhuis, het hart van het gebied. Daarachter ligt dan weer de overtuin. En dan heb ik alles alleen nog maar in een rechte lijn gedaan. Volgende keer van de gebaande paden.