[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=x67ewYepN3g&w=560&h=315]

Ther is no rose of swych vertu
As is the rose that bare Jhesu.
Alleluya.

Be that rose we may weel see
That he is God in personys thre,
Pari forma.

For in this rose conteynyd was
Heuen and erthe in lytyl space,
Res miranda.

The aungelys sungyn the shepherdes to:
‘Gloria in excelsis Deo’.
Gaudeamus.

Leue we all this wordly merthe,
And folwe we this joyful berthe;
Transeamus.

Dit lied uit circa 1420 wordt in Engeland wel gezongen als Advent carol. In de eerste strofe is de symboliek van de roos duidelijk: de puurheid van de bloem is als de deugdzaamheid van Maria, die onbevlekt ontvangen is. (Voor de duidelijkheid: dat wil zeggen dat toen haar moeder, Anna, bevrucht werd door haar vader, Joachim, de erfzonde niet werd overgedragen). De tweede en derde strofe zijn veel minder helder, of laat ik zeggen, minder gebruikelijk in symboliek. Wat staat er eigenlijk? Dat we in de vorm van de roos de drievuldigheid van Vader, Zoon en Heilige Geest kunnen zien? Ik zie het niet, of begrijp het verkeerd. En de derde strofe, ‘de kleine ruimte die hemel en aarde bevatte’ verwijst dat naar de schoot van Maria? Dat is op een mystieke manier dan wel weer heel fraai geformuleerd.
In ieder geval heel veel rozen in dit clipje. Het is een beetje onduidelijk wanneer we in onze streken voor het eerst rode rozen hadden. Er komen verschillende wilde rozen voor bij ons, waarvan de hondsroos de bekendste is maar die is wit, roze of wit met een blos. Ik heb wel eens gehoord dat onze inheemse rozen niet rood zijn omdat bijen die kleur niet waarnemen.
Grieken en Romeinen kweekten al rozen en ook uit de tijd van Karel de Grote weten we met zekerheid dat er rozen in klooster- en hoftuinen stonden. “Nieuwe” rozen onstonden doordat verschillende soorten naast elkaar werden geplant en verrassend nageslacht opleverden. Daar zal best eens wat rozeroods tussen hebben gezeten. Maar de meeste bronnen noemen 1792 als het jaar waarin de Chinezen de eerste true red roos kweekten. Die veroorzaakte een sensatie in het westen die eigenlijk aanhoudt tot op de dag van vandaag. En via eindeloos kruisen hebben we nu rozen met een kaarsrechte steel van een meter of meer, zonder geur en een knop die niet opengaat. Wat kun je dan blij zijn met een wilde roos!

Gaudeamus. (Wat Latijn is voor ‘laten we ons verheugen’).