Daar had ik op school vreselijk het land aan: tekenen met houtskool. Het materiaal vond ik wel fascinerend, verkoold organisch materiaal dat al sinds de oertijd wordt gebruikt en dat een enorm effect geeft. Dat laatste was ook meteen het probleem: in geen tijd had ik op mijn witte vel papier overal vlekken. Die kreeg je niet meer echt weg (of je gumde door het papier heen) dus moest je ze ‘in de compositie opnemen’. Die werd daardoor steeds duisterder en dichter. Nee, houtskool is er voor de echt getalenteerden.

In Rijksmuseum Twenthe zag ik werk van Renie Spoelstra (Drachten 1974) en houtskool is echt haar medium. Vaak gebruikt ze het voor werken van wel twee bij drie meter. Naast verschillende soorten houtskool komt er verder niets bij kijken dan gum. En het resultaat is, puur technisch bekeken, verbluffend. Spoelstra bereikt een zeker fotorealisme met dit archaïsche materiaal. Dat is allemaal heel knap, maar is op zich geen garantie voor interessant werk.
Spoelstra koos uitzonderlijke plekken, althans ze zocht plekken op waaraan veel kunstenaars voorbijgaan, zoals recreatiegebieden. En dan niet die van de overweldigende soort, maar juist die nou ja, ietwat lullige grasvelden omzoomd met bomen enzo. Zij zegt: “Eigenlijk is het geen natuur; het is ook maar gewoon bedacht. Het heeft iets eenzaams en een hoog ‘net niet-gehalte’. Dat inspireert mij.”
Daarnaast is  het moment dat Spoelstra vastlegt niet dat van de standaard actie. Sterker nog, een handeling ontbreekt in haar werk. Zelf omschrijft ze het getroffen ogenblik als ‘het dode punt van de schommel’. Dat zit overal tussenin. “Ik teken geen rampen of apocalypsen, maar het stukje luchtledige. Ging de schommel nu vooruit of achteruit?”
Spoelstra was streng voor zichzelf. Hoeveel ze er ook van hield, haar eigen werken mochten niet romantisch worden. Maar het kunstenaarsbloed kruipt waar het niet gaan kan. Na bezoeken aan Noord Amerika ontstonden ondermeer tekeningen van naaldwouden. En die zijn subliem in de meest Romantische betekenis van het woord.