De Zweedse Lykke Li scoorde vorig jaar een enorme hit met I Follow Rivers. De versie die Triggerfinger ervan maakte, bij Giel Beelen in de studio, werd ook een succes. De tekst is bijna akelig smekend maar geeft meteen wel aan wat voor sterke beelden je kunt oproepen met het woord rivier. Ook in de populaire cultuur.
Kijk maar naar wat Bruce Springsteen met The River (1980) doet. Eerst roept hij het beeld op van een idylle; de rivier waar je met je high school sweetheart naartoe ging. Maar dan, in het provinciestadje slaat de crisis toe en arbeiders worden ontslagen. In het laatste couplet is zelfs de rivier drooggevallen. Die staat dan voor persoonlijke tragedie en de teloorgang van Amerika als economische supermacht.
Terwijl haar rockvrienden Crosby Stills Nash and Young in Down by the River zongen van I shot my baby / Down by the river / Dead, schreef Joni Mitchell de mooiste rivierregel ooit: I wish I had a river to skate away on…
De film O brother, where art thou (2000) zit vol met prachtige rivierbeelden. Dat is niet zo gek want de regisseurs, de Coen broers, baseerden het verhaal losjes op de avonturen van Odysseus. Zijn tocht speelt zich nu af in Amerika. Fraai hoe hier een rivierdoop in beeld gebracht is. (“All my sins is wash’d away”).[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=82_bhD0_Trw&w=560&h=315]
Van deze scène wordt gezegd dat hij een parallel vormt met de lotuseters uit Homerus. (Dat waren de verkenners van Odysseus die verslaafd waren geraakt aan de lotus, zoals hier een personage ’ten  prooi valt’ aan religie – opium voor het volk). De episode bij de Sirenen, die je verlokken met hun zang, waardoor je letterlijk je koers verliest, is minstens zo fraai.[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=_dl2L4v6ecM&w=560&h=315]
Vooral in de Afro-Amerikaanse cultuur neemt de rivier een belangrijke plek in. Het oversteken van de Jordaan, alvorens het Beloofde Land te kunnen betreden zoals in het bijbelboek Deuteronomium genoemd, werd ook gezien als een verwijzing naar het oversteken van Amerikaanse rivieren in het Zuiden om daar aan de slavernij te kunnen ontsnappen.[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=4xzr_GBa8qk&w=420&h=315]
“I’m gonna lay down my heavy load” -de rivier als oord van verlossing. Ik wil het niet eens hebben over wat er in Nederland met dit lied gedaan is… Gelukkig hebben we De IJssel nog.
Katja van Nus, van de Concertzender, wees me op een hedendaagse singer/songwriter, Johnny Flynn, die een heel gevoelig liedje zingt over een rivier. Hij deed dat al samen met Marcus Mumford, maar hier met Laura Marling:[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=a4QQ7HYYdWw&w=560&h=315]
In Breakfast at Tiffany’s komt, voor zover ik me dat herinner, geen rivier voor. Wél het meest romantische liedje ooit, Henry Mancini’s Moon River. That’s really something for the weekend![youtube=http://www.youtube.com/watch?v=5xGpam9_NpI&w=420&h=315]