Gister heel vroeg op (de dagbloemen waren nog gesloten) om nog iets van het ochtendlicht mee te pakken. Nou ja, wel in Putte dus zo heel vroeg lukt het niet om daar te zijn. In dit Brabantse dorp ligt het sprookjesachtige Moretusbos (zie blog van 10 april) waar op dit moment kunstenaars uit de stal van de Verbeke Foundation exposeren.

De Verbeke Foundation is bijzonder. In het Belgische Kemzeke hebben Geert en Carla Verbeke-Lens een twaalf hectare groot gebied en 20.000 vierkante meter overdekte ruimte voor de kunsten en de natuur bestemd. Op hun site prijkt haast trots een logo met daarop ‘niet erkend museum’. Geert Verbeke zegt: “Onze tentoonstellingsruimte wil geen oase zijn. Onze presentatie is onaf, in beweging, ongepolijst, contradictorisch, slordig, complex, onharmonieus, levend en onmonumentaal, zoals de wereld buiten de museummuren.”

Het lanenstelsel in het Moretusbos is laat maar zuiver barok. Op de centrale as die zich vanaf kasteel Ravenhof tot aan de horizon uitstrekt is nu het werk van een zestal kunstenaars geïnstalleerd. Via qr-codes kun je meer info krijgen over de plek en de kunst. Maar dan moet je wel een smartphone hebben. Ik beschik niet over zo’n apparaat. Dat maakt het wel zo spannend. Zonder kennis kijken.

In de barok is de dood nooit ver weg. Men omarmde het huiveringwekkende en imponeerde daarmee  (wat past in de tijd van de contrareformatie). Met name in de architectuur en schilderkunst wemelt het van de knekelmannen en een kerkinterieur kan de indruk wekken van een reusachtig opengereten lichaam waarin de ingewanden zichtbaar zijn. (Van wie is die laatste vergelijking ook alweer?)

Veel van het werk in het Moretusbos past binnen deze esthetiek: het D-fence van Gunther Moriau met zijn doodshoofden, de schuimplastieken van Jef Faes die als buitenissige zwammen op bomen parasiteren (of zijn het fantasie-organen?) en de foto’s van Tineke Schuurmans waarop de dood je aanstaart. Klaas Bullynck stelt een dierfiguur tentoon dat doet denken aan de donkerste verbeeldingen van de verzoeking van de Heilige Antonius.

Toch is het geheel niet morbide. Dat komt door de aanwezigheid van de Gloriette, het rococo paviljoen dat de middellijn van de centrale as markeert. Het staat op een kunstmatige heuvel en domineert met zijn elegantie en zwier de omgeving. In zijn lichtzinnigheid zegt het: vier het leven!

N.B. Mooi gedaan van de tentoonstellingsmakers: voor de Gloriette waakt een leeuw van Ronald de Winter. Realistische dierfiguren in de moderne kunst zijn terecht zeldzaam, ze zijn namelijk meestal ontzettend saai. Maar niet bij De Winter, het is haast of hij zijn beesten iets levends meegeeft.
Bekijk dit filmpje eens en zie hoe De Winter verwondering en kunde overbrengt op kinderen. (Rond 3.00 min. wordt het leuk).