Ik ken weinig plekken die zo bizar zijn als Fort Rammekens. Bizar in de goede betekenis van het woord. Hier clashen twee tijden. Of beter, ze lijken er naast elkaar te bestaan. Dat is natuurlijk op heel veel plaatsen zo, maar als je dit ziet…Je moet er wel voor naar een letterlijke uithoek, nog voorbij Vlissingen.

Het fort is zestiende eeuws en dat is op zich al bijzonder genoeg. Wat een steenkolos is dit! De Italiaanse architect Donato di Boni heeft er aan gewerkt en dat zie je. Het lijkt alsof je voor een Italiaanse burcht staat.

De bakstenen zijn behangen met muurleeuwenbek en muurbloem. En dan de poort! De omlijsting is in bruut bewerkte blokken en met een sluitsteen zó mooi. Is het de woeste kop van Neptunus? Een wilde zeeman? Die kop is molto forte.
Door een gang kom je op de binnenplaats en vandaar leidt een gemetselde trap omhoog naar de verdedigingsmuren. En ineens, ik bedoel écht ineens, kijk je uit op de eenentwintigste eeuw met de bedrijvigheid van de seaport. Enorme containerschepen varen voorbij, aan de overzijde staan terminals en er worden cruiseschepen gebouwd. Dit is intens.

Projectleider Robert Timmer legt driftig uit
hoeveel tijdlagen de archeologen en bouwhistorici hebben blootgelegd. Stagiair Jochem maakt foto’s van het afdekken met bitumen van de bovenkant van de kazematten.

Maar ik verlies me in de kleine dingen. Overal glinsteren stukjes geglazuurd aardewerk in de omgewoelde grond. Er liggen roestige nagels, botten van dieren en scherven chinees porselein. De opgravingen zijn al gecheckt door wetenschappers en door detectiemensen (die trouwens nog heel veel ontplofbaar materiaal hebben aangetroffen). Dus de vondsten mogen mee. One man’s trash is another man’s treasure.

Fort Rammekens wordt op dit moment gerestaureerd.

Voor info en updates kun je het blog van boswachters aan zee of de site van Staatsbosbeheer raadplegen.