Botanie en begeerte
Alhoewel zijn publicaties over voedsel de nodige aandacht kregen in Nederland, zijn Michael Pollans (VS, 1955) eerdere boeken onbekend. En dat is onterecht.
Niet alleen schreef hij een van de beste werken uit de Amerikaanse tuinliteratuur (Second Nature). Ook publiceerde Pollan The Botany of Desire – a plant’s eye view of the World. Dit boek is hilarisch én heel knap opgebouwd.
De schrijver begint met zijn idee uiteen te zetten. Zijn betoog gaat uit van een van de grondbeginselen van de biologie namelijk dat elke plant er in principe op uit is zo veel mogelijk kopieën van zichzelf te produceren en zo de soort een zo groot mogelijke overlevingskans te geven. Daartoe verleidt de plant andere organismen haar genetisch materiaal te verspreiden. Die verleiding vindt plaats door een appèl te doen op de honger en begeerten van die andere organismen. Dit klinkt wat klinisch maar is gewoon het verhaal van de bloemetjes en de bijtjes.
Maar dan maakt Pollan een verrassende stap: hebben sommige planten de mens niet perfect voor hun karretje gespannen? Kijk maar naar de enorme verspreiding van de appel, tulp, hennep en aardappel. Hun schoonheid of zoete smaak, bedwelmende werking of voedingswaarde heeft er voor gezorgd dat ze door de mens over grote delen van de wereld gebracht zijn.
Pollan kreeg zijn idee toen hij aardappels pootte: ‘Did I choose these potatoes or did the potato make me do it?’
Wat een quatsch, dacht ik nog. Hij projecteert een soort streven in de natuur dat niet aantoonbaar is. Maar het boek is met zo’n vaart geschreven dat ik bladzijde na bladzijde omsla. Of ik overtuigd ben? Ik weet het niet maar in ieder geval heb ik veel geleerd. Pollan deelt namelijk naast zijn theorie ook heel veel historische feiten. Aanrader!
Voor de luie lezer: bekijk Pollans TedTalk. In achttien minuten geeft de schrijver de essentie van zijn verhaal (maar dan mis je wel alle leuke feitjes).
Nog meer filmpjes op de website van de Amerikaanse publieke zender PBS.
geef een reactie
De wereld als tuin | BuitenPlaatsen
[…] Samen werken ze (onder veel meer) een idee uit dat eerder door de Amerikaanse schrijver Michael Pollan naar voren is gebracht: planten gebruiken de mens voor hun evolutionair gewin. Ze domesticeren de […]