Dit voorjaar lanceert het Amsterdam Museum (voorheen Amsterdams Historisch) een app met als thema Stad en Land. Over heel veel plekken in het groen die Amsterdammers voor hun plezier en ontspanning opzoeken, is dan informatie beschikbaar via je smart phone.
Heel slim van het museum: eigenaren en beheerders van die plekken leveren zelf hun informatie aan. Voor Staatsbosbeheer kozen we voor de buitenplaats Elswout en de Diemerscheg. Onvermijdelijk dat ik in dit blog het nog wel eens over Elswout – mijn favoriete buitenplaats – zal hebben. Maar deze week ging het naar het Diemerbos, de Diemerzeedijk en de Diemer Vijfhoek.

Londen heeft haar green belt, New York haar Central Park en Amsterdam heeft scheggen: tot in de stad reikende (deels) groene zones die in verbinding staan met grotere natuurgebieden.

De Diemerscheg kende ik eerlijk gezegd vooral van zijn rommelzones, of in een neutralere term: tussenlanden. Van die gebieden met industrieterreintjes waarop ook gewoond wordt en waar paarden en schapen gehouden worden en waar je zomaar een wrak van een oude Mercedes kunt aantreffen. Kortom, stukken Nederland waar de ruimtelijke ordening geen vat op had – laat staan een welstandscommissie.

Ooit moet de Diemerzeedijk de ultieme rommelzone zijn geweest. Niet een leuke vrijstaat met zijn eigen charme maar een regelrechte anarchistische puinhoop. Decennialang werd er chemisch afval vanaf de dijk in de Diemerbuitendijkse polder gestort. In de jaren zestig van de vorige eeuw was de situatie zo uit de hand gelopen dat bij spontane (!) ontbranding en explosies de gifvaten de lucht in werden geslingerd en een gevaar vormden voor de scheepvaart op het Amsterdam-Rijnkanaal.

Daar is nu niets meer van te merken. Alhoewel… het gif werd afgedekt (‘ingepakt’) en bezoekers worden nu gewaarschuwd om ‘niet te graven, er op te letten dat ook de hond niet graaft, niet te vliegeren, de hond niet los te laten lopen, niet in het water te gaan, niet te vissen, niet te barbecuen, geen open vuur te gebruiken, niet te crossen en geen kampeermiddelen te plaatsen.’ Lekker recreatiegebied is dat!

Maar toch, zelfs op een sombere dag in januari is het fantastisch wandelen op de dijk. Er zijn maar twee kleuren: het grijs van de lucht en het bruin van het landschap daaronder. Hoe mooi zijn de skeletten van de kaardenbollen!

Het blijft vreemd je te beseffen dat Rembrandt hier ook wandelde, en Nescio en Jac. P. Thijsse en uiteraard al die gewone Amsterdammers. Door de aanleg van IJburg is het uitzicht hier natuurlijk zeer ingrijpend veranderd. Maar ik moet zeggen, de onverwachte blik die je hebt vanaf het eilandje in de Diemervijfhoek, benam me de adem. Nog steeds zie je het torentje van Ransdorp en het Vuurtoreneiland bij Durgerdam. Een idee voor een betoog over tijdsdiepte borrelt op. Maar nee, daar doe ik niks mee. Ik blijf gewoon kijken naar de Rembrandt voor mij.

En ik nam mee…