Een groep vrijwilligers van Staatsbosbeheer zette zich de afgelopen weken veelvuldig in om afval dat met hoogwater de Biesbosch in is gestroomd, op te ruimen. Door weer en wind, regen en kou haalden deze opruimhelden al 5,5 kuub plus drie volle aanhangwagens afval op. Ze voorkwamen hiermee dat het afval verder het gebied in spoelde en uiteindelijk uiteen kon vallen in minuscuul kleine en schadelijke microplastics.

De Biesbosch is in de winterperiode van groot belang voor landelijke en zelfs West-Europese populaties watervogels. Grote aantallen watervogels komen vanaf de nazomer specifiek naar de Biesbosch toe om hier te overwinteren. Vanaf november zien we daar steeds meer soorten uit het Hoge Noorden bij komen. Deze soorten komen al generaties lang naar de Biesbosch en zijn zeer verstoringsgevoelig. Hier vinden ze namelijk open stromend water, voedsel én de nodige rust. Zoetwatergetijdengebieden zijn zeldzaam maar o zo belangrijk voor watervogels om de winter door te komen. Staatsbosbeheer hanteert daarom al jaren de winterrust om tienduizenden watervogels de nodige rust te bieden.

De maand februari is nog niet ten einde maar mag nu al gerust bijzonder ruig genoemd worden. Vorig jaar genoten wij in deze periode nog van een prachtige winterse periode, nu was het ronduit stormachtig! En niet één storm, nee, een record van wel zes échte stormen achter elkaar! De laatste stormen genaamd ‘Dudley’, ‘Eunice’ en ‘Franklin’ zorgden niet alleen voor veel wind, maar bliezen vooral veel water naar de Biesbosch! In dit blog kijk ik nog even terug op deze bijzonder stormachtige dagen.

Als de waterstanden de komende dagen weer zakken naar gangbare zomerwaardes maken Biesbosch bezoekers en rivierjutters kans op een ontmoeting met een heel mooi insect. Een soort die sinds 25 jaar gelukkig weer in ons land voorkomt. Een hoopvolle terugkeer , die te maken heeft met een verbeterde waterkwaliteit. Ik heb het natuurlijk over de rivierrombout.
Dit jaar inventariseert de Vlinderstichting een aantal strandjes in de Sliedrechtse Biesbosch op deze soort. De Biesbosch met zijn Merwedes en Amer is een belangrijk opgroeihabitat. Tijdens voorgaande onderzoeken bleken die strandjes en kribben een belangrijk ´uitsluipgebied´.

Staatsbosbeheer is naast haar rol in het beheren en beschermen van natuur ook heel actief op het gebied van natuurbeleving zoals het organiseren van excursies en jeugdactiviteiten. De jeugd is voor ons een hele belangrijke doelgroep en daarom hebben wij in de Biesbosch voor schoolkinderen …de Schoolboot!

De webcam van de visarend staat nu pas twee weken aan en wat hebben we al kunnen genieten! Van een op zijn vrouw wachtende man tot aan het aanvallen van ganzen die zijn nest durfden te bezoeken. Deze eerste twee weken hebben al veel mooie beelden opgeleverd.

In de ochtend van wederom 26 maart om 11:12 uur was het raak! De visarend is nu echt officieel in de Biesbosch aangekomen en heeft daarbij gelijk een bezoekje gebracht op ons prachtige nest. Het waren dit jaar zelfs de eerste beelden van een visarend in Nederland. Mogelijk is dit dus zelfs de eerste visarend in Nederland van dit seizoen en dat moet gevierd worden!

In 2021 is er een koppel visarenden in de Biesbosch te volgen bij Beleef de Lente. Uniek! En dat exact 600 jaar na de Sint Elisabethsvloed in 1421, waar uiteindelijk na vele jaren de Biesbosch uit ontstaan is! Via de webcam kan je het gedrag van deze iconische roofvogel volgen. Vanaf je bureaustoel, tijdens een overleg of de luie bank. Lees in dit blog meer over dit bijzondere project en bekijk hoe we de camera plaatsten bij het nest.

Voordat Jacques van der Neut na 38 dienstjaren in de Biesbosch zijn boswachtersjas aan de wilgen hing kwam het idee van Staatsbosbeheer om zijn jarenlange kennis en ervaring vast te leggen door middel van een aantal korte films genaamd ‘het groene geheugen’. De eerste korte film met Jacques gaat over de Mariapolder.

In de winterse omstandigheden van de afgelopen periode nam de Biesbosch haar verantwoordelijkheid en bood vele tienduizenden watervogels een broodnodige rust- en voedselplek. Door het open water, de nodige rust op het water en aanwezigheid van voedsel, was dit ‘Hotel’ doorslaggevend in de overleving van vele duizenden watervogels. Heel nuttig, heel belangrijk, maar ook zeker prachtig om te ervaren!

Over de Biesbosch is altijd veel te vertellen en de betrokkenheid van mensen voor dit gebied is groot. Op dit boswachtersblog vertellen wij, de boswachters van Staatsbosbeheer, graag over dit mooie natuurgebied. Over ons werk, de werkzaamheden die we hier uitvoeren, over de veranderingen in het gebied, nieuws en uiteraard over de natuur in de Biesbosch. Voor 2021 hebben wij een ‘blik’ boswachters opengetrokken waarmee we nóg vaker onze verhalen met jullie gaan delen via dit boswachtersblog. In dit blog stellen de boswachters zich voor en we hopen dat je ons blijft volgen.

Op 1 december is er gestart met de aanplant van tien hectare bos in de Noorderdiepzone in Dordrecht. Dit werk is één van de laatste werkzaamheden van de herinrichting van dit gebied. Nu via het Buitenfonds een sponsor is gevonden, kan de aanleg van bomen en struiken van start gaan. Het planten zal tot medio maart 2021 gaan duren. De aanplant van bos heeft een meerwaarde voor de biodiversiteit en de belevingswaarde in natuur- en recreatiegebied de Nieuwe Dordtse Biesbosch.

De visarend broedt sinds 2016 in Nationaal Park De Biesbosch. Na de hoge waterstanden (1993-1995) volgden er diverse, grootschalige natuurontwikkelingsprojecten, waarbij het in het begin draaide om kleiwinning en later om Ruimte voor de Rivier. Diverse ondiepe, visrijke lagunes en rustige locaties werkten als een magneet op visarenden. Het proces begon met regelmatig overzomerende exemplaren, die in het waterrijke natuurgebied bleven ‘hangen’. De Biesbosch is het enige gebied in ons land waar visarenden tot broeden komen. In 2020 kwamen er drie paar tot broeden. Een paartje staakte hun werkzaamheden en kwam niet tot broeden. Zoiets gebeurt echter wel vaker, wellicht volgend jaar beter!

Door het wereldwijde Coronavirus zijn tal van activiteiten in De Biesbosch stilgevallen. Tot 1 juni voorlopig dus geen rondvaarten, rondwandelingen, excursies of wat dan ook.

Staatsbosbeheer bestaat 120 jaar en dat wil deze dienst niet onopgemerkt voorbij laten gaan. Aanstaande zaterdag 7 september wordt er in de Biesbosch vanaf 10.00u tot en met 16.00u een open dag gehouden. De festiviteiten vinden plaats op en rondom het ‘oude’ parkerterrein bij het Biesbosch MuseumEiland in Werkendam (gemeente Altena). Jong en oud kunnen gratis meedoen aan tal van activiteiten. Zo wordt er gewandeld over het griendcomplex De Pannekoek, of door het natuurontwikkelingsgebied de ‘kleine’ Noordwaard. Medewerkers van Staatsbosbeheer laten u zien, wat er allemaal bij komt kijken om zo’n nat en uitgestrekt gebied als de Biesbosch te beheren. De kleintjes kunnen in het water kliederen, om waterdiertjes zoals driedoornige stekelbaarzen en diverse soorten kevers te vangen.

Staatsbosbeheer gaat in de komende maanden populieren en essen zagen in de Oostwaard, het poldergebied bij Werkendam. Voor de herfst hoopt Staatsbosbeheer er weer klaar te zijn, waarna vanaf december 2019 tot en met maart 2020 de herplant zal plaatsvinden. Er gaan dan weer ongeveer 1100 populieren en ruim 37.000 andere loofbomen en struiken zoals: beuk, linde, esdoorn, haagbeuk, sleedoorn en meidoorn de grond in.

Na een bijzonder lange aanloop is de Nieuwe Dordtse Biesbosch, groene planvorming voor het Eiland van Dordrecht, gerealiseerd. De Noorderdiepzone, ten zuiden van de Zeedijk, is vernat en vogels zoals watersnip, groenpootruiter, kievit en dodaars profiteren daarvan. Het leven in en rondom het water heeft een enorme impuls gekregen. Om de veranderingen aan een breed publiek te laten zien, wordt er op 22 mei 2019 een avond over biodiversiteit georganiseerd in het Spuilab in Dordrecht. Op zaterdag 25 mei is er een open dag in de Nieuwe Dordtse Biesbosch, waar diverse partijen zoals de gemeente Dordrecht, Waterschap Hollandse Delta en de Fietsersbond hun medewerking aan verlenen. Van 25 mei tot en met 1 juni staat het plangebied in het teken van de zogenaamde 1000-soorten week.

De visarend broedt sinds 2015 in de Biesbosch. Zoiets gebeurde nog niet eerder in ons land, hoewel in de nazomer van 2002 een stel visarenden wel een nest bouwde in de Oostvaardersplassen. Van broeden was toen echter geen sprake. Door de harde wind van gisteren knapte een deel van de nestboom van de visarend in de Biesbosch af, waarbij het forse horst verloren ging. Staatsbosbeheer plaatst geen kunstnest om de verloren gegane nestlocatie van de visarend in de Biesbosch te compenseren. Staatsbosbeheer beschouwt het verloren gaan van de nestboom als een natuurlijk fenomeen. Zulke dingen kunnen nu eenmaal gebeuren.

In Nationaal Park De Biesbosch worden regelmatig controles uitgevoerd. Op bepaalde tijden in het seizoen worden er handhavingsacties georganiseerd waarbij meerdere diensten zoals Sportvisserij Nederland, Gemeente Drimmelen, Samen sterk in Brabant en de Omgevingsdiensten Zuid-Holland Zuid en Brabant Noord. Er werden diverse verbalen opgemaakt, doorgaans voor watergerelateerde overtredingen.

De Raad van State heeft besloten in de zaak beroepsvisserij in De Biesbosch. Sportvisserij Zuidwest-Nederland stapte naar de rechter om voor bepaalde vissoorten een jaarlijks visquotum af te dwingen. De sportvissers vinden dat er in de Biesbosch en rivieren in de regio te veel vis wordt gevangen door de beroepsvisserij. Het gaat onder meer om karpers, snoekbaarzen, brasems en blankvoorns. De Raad van State wijst in de uitspraak de bezwaren van de sportvisserij van de hand.

Waterrecreatie in de Biesbosch bestaat al heel lang. Voor de afsluiting van het Haringvliet liet menige watersporter zich er ‘droog’ vallen. Vanuit diverse bronnen ontving Staatsbosbeheer financiën om recreatieve voorzieningen in de Biesbsoch te plaatsen of te onderhouden. Door drastische bezuinigingsoperaties is dat tegenwoordig niet meer mogelijk. Het Rijk heeft de zorg voor Nationale Parken bovendien gedelegeerd naar de provincie die voor onderhoud en beheer SNL (Subsidie Natuur en Landschap) verstrekt. Voor recreatie krijgt Staatsbosbeheer in feite niets. In overleg met de Watersportfederatie is besloten om de slechtste damwanden in de Biesbosch ontoegankelijk te maken. Om in de toekomst te kunnen beschikken over de benodigde financiële middelen, waarmee aanleg en onderhoud kunnen worden gefinancierd, is men thans bezig met de introductie van het Biesboschvaantje.

De visarend blijft de aandacht trekken. Gisteren maakte de vogel zijn eerste, grote vliegrondje boven het nest in de Noordwaard. Na de vlucht over de Kleine Noordwaard, landde de vogel weer op het vertrouwde nest. Het moment werd gadegeslagen door fotograaf Hans Gebuis uit Dordrecht.

Bij het Biesbosch MuseumEiland in Werkendam hebben politiemensen en medewerkers van Staatsbosbeheer vanochtend een wietplantage geruimd. In totaal draaide het om vier locaties met 1457 planten.