www.boswachtersblog.nl/ Biesbosch

Biesboschbewoner: de grote kattenstaart

7 augustus 2024 Boswachter Jonathan Leeuwis in Biesbosch

Foto: Twan Teunissen

Wanneer je nu naar de Biesbosch gaat ontkom je er niet aan, de grote kattenstaart staat in bloei. Ruimte voor de Riviergebieden als de Noordwaard liggen momenteel onder een prachtige paarse deken waarin het gezoem van duizenden insecten niet van de lucht is!

Natte voeten

De grote kattenstaart is een soort die gek is op natte voeten. Het liefst staat hij een deel van de dag met zijn wortels onder water. Het is daarom ook niet gek dat hij het zo goed naar zijn zin heeft langs de randen van de Biesboschkreken en in de Noordwaard. Doordat de Biesbosch nog onder invloed is van getijdenwisseling staan deze planten iedere dag twee keer met de wortels nat. Precies waar ze gek op zijn! Het is een specifieke standplaats waarin ze weinig concurrentie vinden van andere planten. Zo is het voor de alles overwoekerende reuzenbalsemien op deze dit soort plekken toch echt net wat te nat onder de voeten. Hierdoor kan onze eigen inheemse grote kattenstaart hectares grote delen bedekken als een warme paarse deken over het landschap. Een ongelofelijk fraai gezicht voor de mens, een gedekte tafel voor duizenden insecten.

Grote groeiplekken van grote kattenstaart in de Noordwaard. Foto: Niels Rietveld

‘Lijkend op wilg’

Het begrijpen van Latijnse namen van planten is voor mij nog steeds hogere wiskunde. Maar het leuke aan de Latijnse namen is dat ze vaak veel zeggen over de plant. Zo heet de grote kattenstaart in het latijs ‘Lythrum Salicaria’. Maak u geen zorgen, ik vergeet deze namen waarschijnlijk net zo snel als u haha. Maar de naam ‘Lythrum betekent ‘geronnen bloed’. Dit komt waarschijnlijk door de rode op bloed lijkende vegen die langs de hoekige stengel naar beneden lopen. De naam ‘salicaria’ betekent ‘lijkend op een wilg’. Laat dit een passende naam zijn voor deze bladeren die nog het meest op de bladeren van de katwilg lijken. Onze eigen Nederlandse naam is vrij vanzelfsprekend. De bloeipluimen hebben de vorm van een kattenstaart. Alhoewel je hier wel de nodige fantasie voor nodig moet hebben.

Bladeren en stengel grote kattenstaart. Foto: Jonathan Leeuwis

Kattenstaartdikpoot

Om zelfbestuiving te voorkomen gebruikt de grote kattenstaart een trucje genaamd ’tristylie’. Het komt erop neer dat er grote kattenstaarten met lange, middellange en korte stijlen voorkomen. De planten met langstijlige bloemen hebben kortere meeldraden. Kortstijlige bloemen zijn voorzien van langere meeldraden en de exemplaren met middellange stijlen vertonen zowel kortere als langere draden. Op deze manier bestuiven ze zichtzelf niet, en zijn ze puur afhankelijk van bestuiving door insecten. De grote kattenstaart is dan ook echt een van de nectarkroegen in de Biesbosch. Duizenden insecten zijn hier druk in de weer om zich te goed te doen aan deze overvloedige voorraad nectar. Een van deze insecten is een echte specialist op het gebied van de grote kattenstaart: de kattenstaartdikpoot! Deze fraaie bijensoort haalt zijn stuifmeel puur en alleen uit de grote kattenstaart. Terwijl de dames af en aan vliegen met stuifmeel vermengd met nectar naar hun broedholletje; patrouilleren de mannen rond de groeiplaats van de kattenstaarten. Dit fraaie bijtje is meer dan de moeite waard om even voor te stoppen. Wanneer je een aantal kattenstaarten afspeurt, kun je deze echt Biesbosch- en kattenstaartspecialist bijna niet missen!

Kattenstaartdikpoot. Foto: Jonathan Leeuwis

Kom zelf kijken

Hectares aan bloeiende kattenstaarten vormen een indrukwekkend schouwspel. Wat een kleurenpracht! Het leuke is dat je dit zelf ook prachtig kunt beleven. Maak eens een mooie wandeling of fietstocht, of ga met de kano door de Noordwaard. Ik kan u vertellen, het is niet te missen! Tip van de boswachter: ga op een mooie avond eens op deze brug staan. Het warme avondlicht op de kattenstaarten, en vele andere fraaie getijdeminnende soorten, geeft een magisch mooi beeld! Ook maak je hier nog eens grote kans op een voorbij zwemmende bever. Tot half augustus is dit kleurenspektakel nog volop te bewonderen

Kattenstaart in de Noordwaard. Foto: Jonathan Leeuwis
reageren

geef een reactie

i

Mis geen enkel bericht van dit boswachtersblog