Foto: Merijn Loeve

Het is volop voorjaar in de Biesbosch. De wilgenbossen hebben een gele gloed gekregen van de bloeiende wilgenkatjes. Voorzichtig ontluiken er zich prachtige frisgroene blaadjes uit de knoppen van de bomen. Wanneer je iets naar beneden kijkt zie je dat de oevers van deze bossen op sommige plekken vol staan met prachtige grote knalgele bloemen. De spindotters staan weer uitbundig te bloeien!

Unieke ondersoort

Op afstand lijkt de spindotterbloem sprekend op onze veel algemenere gewone dotterbloem. Maar, als je van dichtbij kijkt zie je dat deze ondersoort van de gewone dotterbloem toch wat subtiele verschillen heeft. Om te beginnen is de plant een stuk forser dan onze gewone dotter. Ze kunnen dan ook ruim een halve meter hoog worden. Maar de echte key zit hem in een opmerkelijke U-vormige verdikking in de knoppen van de bloeistengels. Uit deze vergroeiingen groeien in het loop van het bloeiseizoen korte dikke bijworteltjes, die als spinnenpoten dicht op elkaar staan. Dit zijn de kenmerkende “spinnen” van de spindotterbloem.

Delta specialist

Spindotterbloemen zijn echt typische planten die helemaal zijn aangepast op het ruige leven in een dynamische zoetwaterdelta. Dit soort gebieden zijn erg uniek en vindt je nog maar weinig. De Biesbosch is het grootste zoetwatergetijdegebied dat we in Europa kennen. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat je dan ook juist hier en op het Haringvliet de hoogste dichtheden aan spindotter kunt vinden. Om in gebieden met zo’n grote dynamiek te kunnen groeien moet je wel van goeie huizen komen! De spindotter is dan ook helemaal aangepast op overleven met de dagelijks wisselende waterstanden in het getijdengebied. Wanneer de moederplant van de spindotterbloem is uitgebloeid raken de kenmerkende “spinnen” los van de plant. Deze dikke knoppen met overal kleine zijworteltjes vallen dan op de grond. Wanneer het dan weer hoog water is beginnen deze spinnen weg te drijven. Wanneer het water later op de dag weer zakt, heb je kans dat deze spinnen ergens achter blijven tussen een rietkraag of op een oever. Het zou dan zomaar eens kunnen zijn dat juist deze plek een nieuwe groeiplaats wordt waar deze spinnen weer kunnen ontkiemen tot een nieuwe spindotterbloem. Waar deze meeste planten worden tegengehouden door de getijdewerking maakt de spindotter juist gebruik van deze dagelijkse dynamiek om zich voort te planten.

Vroegbloeier

We zien het de laatste jaren steeds vaker gebeuren dat we in maart al de nodige warme dagen hebben. Dit zorgt er voor dat er veel insectensoorten al vroeg ontwaken. Het probleem voor deze insecten is alleen dat er in deze tijd van het jaar nog maar heel weinig voedsel ter beschikking is. De spindotterbloemen en de wilgen, die allebei al vanaf half maart bloeien, vormen dan een gedekte tafel voor deze hongerige insecten! Deze vroege bloeiers zijn dan ook van essentieel belang voor het voortbestaan van specifieke vroege insectensoorten in de Biesbosch.

Zelf de spindotterbloem zien

De spindotterbloem kan soms tot in de zomer door bloeien. Toch ligt het hoogtepunt van deze prachtige Biesboschsoort in april en mei. Je kunt ze op veel plekken in het gebied tegen komen langs de oevers en in het riet. Misschien wel de mooiste bloeiplek is te vinden langs het Griendmuseumpad in de Sterlinggriend in de Sliedrechtse Biesbosch. Hier vindt je nog traditionele hakgrienden die met smalle greppels en slootjes nog in verbinding staan met het rivierwater. Rond al deze smalle watergangetjes ontkiemen massaal spindotters. De hele griend transformeert dan in een gele zee vol met bloeiende spindotters!  Een bezoek aan de Sterlinggriend midden april staat garant voor een spectaculaire Biesboschervaring die je nooit meer zult vergeten! Je deze fraaie wandeling lopen door de zonnepond te nemen vanaf het Biesboschcentrum in Dordrecht. In de periode van 29 maart april t/m 31 oktober vaart dit voetveer dagelijks elk half uur van 9.15 tot 15.15 uur naar het Griendmuseumpad. De laatste pont terug gaat om 16.45 uur.