Natuurfotograaf Hans Gebuis, geflankeerd door zijn kleinzoon en Gerard Ouweneel, ontving vorige week donderdag de Biesbosch Natuurprijs 2017. Ouweneel, onder andere bekend van zijn enorme reeks publicaties over het Haringvliet, zorgde in het Biesbosch MuseumEiland voor de verbale omlijsting. De prijsuitreiking werd vastgelegd door Ronald van Jeveren. Aanvankelijk dacht Gebuis dat hij was uitgenodigd om foto's te maken van de uitreiking, maar gaandeweg kwam hij zelf, geheel onverwacht, in het zonnetje te staan. De Biesbosch-Natuurprijs wordt in beginsel jaarlijks uitgereikt aan een persoon, instelling of overheid die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt voor natuurbescherming, natuurbehoud of natuurontwikkeling. De prijs bestaat uit een oorkonde en een bronzen sculptuur voorstellende een zeearend, de grootste Europese roofvogel. Het bronzen kunstwerk is beschikbaar gesteld door het Sliedrechtse bedrijf Van den Herik. Het was de vierde keer dat de Biesbosch-Natuurprijs werd uitgereikt. In de eerdere edities ontvingen Dirk Fey, Jan van der Esch en wijlen Jan Koolen de bronzen zeearend voor hun inzet.

In de jaren zeventig van de vorige eeuw maakte Hans Gebuis, als fotojournalist, voor het eerst kennis met de Biesbosch. Zijn werkgever, Sijthoff Pers (o.a. Rotterdams Nieuwsblad en Dordrechts Nieuwsblad), wilde de krant aantrekkelijker maken voor haar lezers door veel foto’s uit de streek te publiceren met de nadruk op de regionale natuurgebieden. In deze hoedanigheid kwam Hans Gebuis in contact met Biesboschnestor Tom Lebret, die destijds voor Vogelbescherming vogels inventariseerde en toezicht hield op de vogelstand in met name de natuurkern Dordtse Biesbosch. Lebret liet Gebuis kennis maken met de vogelrijkste plekken van de Biesbosch, waaronder het vogelreservaat “Lepelaarsgat”. Lebret beschouwde Gebuis als zijn ideale opvolger, als bewaker van het natuurbelang in de Biesbosch. Na het overlijden van Lebret in 1982, nam Gebuis diens vrijwilligerstaken in de Biesbosch over en trok hij er bijna wekelijks in het “bootje van Lebret” op uit, om de vogelstand in kaart te brengen en misstanden bij Vogelbescherming te rapporteren. In die tijd was er nog sprake van allerlei bedreigingen, zoals ernstige milieuvervuiling, ongebreideld toerisme, exploitatie, stroperij en plannen voor gasboringen en woningbouw aan de randen van de Biesbosch. Het bloed kruipt echter waar het niet gaan kan en dat leverde ook hele reeksen foto’s op. Prachtige opnames, eerst nog in zwartwit, later in kleur, van het landschap en de vogelbevolking van de Biesbosch. Hans Gebuis ontwikkelde zich tot een veelzijdig en toonaangevend natuurfotograaf en zijn werk werd zowel in nationaal als internationaal befaamde tijdschriften gepubliceerd. Er vielen hem ook diverse bekroningen en (foto)prijzen ten deel.

Hofleverancier
In 1983 was Hans Gebuis betrokken bij de oprichting van de Natuur- en Vogelwacht Dordrecht (Biesbosch) en werd hij de hofleverancier van foto’s voor de stichting. Hij werkte mee aan de meeste publicaties van de Natuur- en Vogelwacht en aan de (eerste) Avifauna van het Eiland van Dordrecht, uit 1992, leverde hij, behalve foto’s, ook een belangrijke tekstbijdrage. In al die jaren heeft Hans Gebuis ook steeds als “oog, oor en geweten” van de Biesbosch gefunctioneerd. Zonder zijn nimmer aflatende kritische kijk op zaken en zijn vooruitziende blik, was er van de Biesbosch heden ten dage waarschijnlijk niets meer over geweest dan een pretpark. Wel wat moeizaam en aanvankelijk met tegenzin, moest ook Hans Gebuis er aan geloven dat het digitale tijdperk aangebroken was. Dit leverde echter wel spraakmakende fotoreportages op van onder andere de ontwikkelingen van het eerste broedgeval van de visarend in Nederland. Uiteraard gebeurde dat in zijn geliefde Biesbosch. Dat hij hiervoor bijna dagelijks met camera en toebehoren en met tomeloos geduld, onder zware omstandigheden en op gepaste afstand, moest werken is, getuige het resultaat, bijna niet voor te stellen.