"April doet wat ie wil" en "in mei leggen alle vogels een ei". Hoewel het weer nog alle kanten op gaat, aan de vogels is te horen dat het voorjaar is. Vroeg in de ochtend barsten de vogelconcerten los met maar één doel, veel indruk maken! Meer weten? Lees de blog of ga 29 april mee op vogelexcursie!

Geweldloze strijd

Vogels fluiten er in het voorjaar op los om indruk te maken. Enerzijds hun territorium te verdedigen tegen indringers én anderzijds om indruk te maken op de dames. Met luidkeels gezang óf schelle kreten laten vogels hun rivalen weten: ophoepelen, hier zing ik. Elke vogelsoort heeft zijn eigen kenmerkende zang, aan de zang kan je herkennen welke soort het is. Al zingend worden er geweldloos gestreden om de beste plekjes. Heeft een vogel een territorium weten te bemachtigen, dan zal hij daar uit volle borst gaan zingen voor de dames. De mannen zingen er op los in de hoop dat er een dame is die op zijn zangkunsten valt. Wie het mooist, langst én hardst zingt heeft de meeste kans in de smaak te vallen.

Alleen de mannen zingen

De vrouwtjes hoeven geen territorium te verdedigen én hoeven ook geen moeite doen om de mannen te versieren. Daarom hoor je alleen de mannen zingen. In de broedtijd zijn de mannen het meest druk met het verdedigen van territoriums én versieren van de vrouwtjes. Na de zonnewende op 21 juni neemt de zang snel af, de afnemende daglengte heeft invloed op de hormonen die de zang stimuleren.

Vogeltje wat zing je vroeg

Nóg voor de zon goed en wel op is hoor je de eerste vogels al fluiten. De roodborst is er meestal erg vroeg bij, gevolgd door zanglijsters en merels. vogelsoorten met grote ogen, die vangen meer licht en signaleren eerder dat de zon op komt. Na deze vroege vogels haken er steeds meer soorten aan waarna rond zonsopkomst de zangpiek is met de meeste soorten die tegelijk zingen. Door al vroeg te beginnen met fluiten laten vogels aan elkaar weten dat ze er nog zijn en dat ze nog steeds hun territorium verdedigen. Daarnaast, hoe langer en mooier je zingt hoe groter de kans om indruk te maken op een vrouwtje. Het laat immers zien dat je een vogel in goede conditie bent, en met een partner in goede conditie is de kans groter dat het een succesvol broedsel wordt. Het uitbroeden van de eieren én grootbrengen van de jongen is immers een intensieve taak. Is de zon helemaal opgekomen dan wordt het toch écht tijd voor de vogels om op zoek te gaan naar voedsel, daarom zingen ze ’s middags minder fanatiek. Om vervolgens aan het eind van de dag nog een paar flinke concerten te geven rond zonsondergang.

Bedelen en alarmeren!

De echte zangconcerten hoor je vooral in het voorjaar. De rest van het jaar wordt er minder gezongen, maar stil zijn ze ook zeker niet. Vogels maken nog vele andere geluiden om met elkaar te communiceren. Jonge vogels die bedelen bij hun ouders bijvoorbeeld of vogels die elkaar met alarm kreten laten weten dat er gevaar dreigt. Een merel is daar een bekend voorbeeld van, als er een kat op de loer ligt laat de merel dat met zijn bekende alarmkreet horen. In de bossen hoor je regelmatig de schelle roep van een gaai, ook een echte alarm roep. Veel andere dieren maken gebruik van het gaaien alarm en zijn extra alert bij het horen van de kreet. Een vogel in de lucht signaleert immers eerder gevaar als een zoogdier op de grond.

Ga mee op excursie!

Wil je meer weten over vogels en hun zangkunsten? Ga dan mee op vroege vogelexcursie in de Achterhoek! 29 april van 7:00 tot 9:00 in Barchem (in de buurt van Ruurlo) ga je samen met boswachter en vogelgids luisteren naar de vroege vogels. Je leert meer over hun zangkunsten, vogels herkennen en ondertussen vertelt de boswachter van alles over de natuur.

https://www.staatsbosbeheer.nl/uit-in-de-natuur/vroege-vogelwandeling-beekvliet