Gewone grootoorvleermuis. Zorgvuldig gemaakte foto: Tjibbe Hunink.

Naast schaatsen, sneeuwwandelingen en enthousiaste fotografen, die helemaal los gaan bij dit prachtige winterse weer, kennen we nog een winteractiviteit. Dit wordt alleen een stuk minder massaal beleefd: de vleermuizenwintertelling. Zo ben ik op een kille zaterdagmorgen met vrijwilligsters Henriëtte en Hanneke op pad geweest om twee vleermuiskelders nabij landgoed Slangenburg te monitoren.

Wintertelling met vrijwilligers
Al 15 jaar wordt de wintertelling in de vleermuiskelder in de Heidehoekse vloed, aan de rand van landgoed Slangenburg uitgevoerd. Vanaf 2009 is daar de omgebouwde munitiebunker op landgoed Slangenburg bij gekomen. Deze telling gebeurt met hulp van vrijwilligsters Henriëtte en Hanneke.
En een wintertelling is een pittige klus! Het is altijd koud en kil in de winter. Daarbij zijn de kelders niet gemaakt voor het gemak van de mens. Bij de kelders aangekomen moeten we ons door een kleine opening naar binnen wringen. Het scheelt dat we geen van allen lang zijn, daarom hoeven we ons in de kelder gelukkig niet te bukken. En eenmaal binnen begrijp je ook dat je niet claustrofobisch moet zijn!

Spannend!
Het is altijd weer spannend wat je aantreft. Ik ben blij dat ik met twee ervaren dames op pad ben, die weten dat er in een spleet van zo’n 2-3 cm een vleermuis kan zitten. Als detectives speuren we met zaklamp ieder kiertje, elke holte en zelfs het sleutelgat in de deurkozijn af. De vleermuizen die we hier aantreffen, de gewone grootoor en soms de franjestaart, zijn in opgevouwen toestand maar kleine ieniminie beestjes van nog geen 6 cm. We moeten goed opletten dus!

Monsterscore voor supergevoelige dieren
Vanaf de start van de wintertelling komen per kelder gemiddeld 4 tot 5 gewone grootoren voor. Dit keer is het echt raak en tellen we in de ene kelder 7 en in de andere kelder 9 gewone grootoren. Met deze bijna verdubbeling zijn we erg blij!
Ons bezoek in de kelders houden we kort. Met drie warmbloedigen verwarmen we in no-time de kleine kelderruimte. Daarnaast is het schijnen met een zaklamp ook niet bevorderlijk voor hun winterslaap. Het nodigt uit om foto’s te maken van dit toch monsterlijk ogend beestje, maar dat laat ik achterwege. Bovendien zijn er al eens goede foto’s gemaakt door een collega. Het ontwaken uit hun winterslaap kost de gewone grootoor namelijk veel energie. Deze kostbare energie mag niet onnodig verspild worden.

Landgoed Slangenburg, de ideale stek
Het is niet zo verwonderlijk dat op landgoed Slangenburg de gewone grootoren voorkomen. Landgoed Slangenbrug is met haar parkachtig karakter, met statige lanen, kleine open graslandvlaktes, (loof)bossen met holle bomen en kilometers bosrand, de ideale stek om vlinders, vliegen, rupsen en oorwormen en andere insecten te vangen. Er bivakkeert al lange tijd een kolonie op zolder in het kasteel en ook in de oude bijgebouwen.

Gewone grootoorvleermuis
De gewone grootoor, of eigenlijk vleermuizen in het algemeen, hebben iets mysterieus en speciaals. Hun leven zit zo gecompliceerd in elkaar, dat niemand je kan vertellen hoe het precies zit. Hun uiterlijk hebben ze ook niet echt mee voor een groot knuffelgehalte, maar toch…. Als je ze goed bekijkt, zie je pas, hoe zo’n klein, fragiel ogend monstertje, eigenlijk een geavanceerd en uitgebalanceerd wezentje is, met dat wollige lijfje en die flinterdunne vleugels. En ze doen geen “vlieg kwaad”. Wil je meer weten over de gewone grootoorvleermuis, kijk op www.zoogdiervereniging.nl of www.vleermuizen.net.

Susan Zweers

Boswachter Publiek
Staatsbosbeheer Achterhoek