De stobbe van de Amerikaanse vogelkers wordt gerooid. Foto: M. Lieman Staatsbosbeheer

Al enkele jaren wordt in de Boswachterij Westerschouwen gefaseerd gewerkt aan het verwijderen van de Amerikaanse vogelkers. Deze dominante kleine boom heeft een enorme impact op het bosecosysteem en de biodiversiteit van het bos. Naast de eerder toegepaste "afzetmethode" worden er nu ook stobben langs de paden en op open plekken gerooid.

Exoot

Amerikaanse vogelkers is een struik die hier van nature niet thuis hoort. Toch groeide deze boom massaal in de Boswachterij Westerschouwen: het bos was door de jaren heen veranderd in een monotoon bos bestaande uit veelal dennen en een onderbegroeiing van Amerikaanse vogelkers. Al eerder hebben we gezorgd voor meer afwisseling in de bomen; loofbomen vormen nu een steeds belangrijker deel van het bos. Helaas bestond de tussenlaag vooral uit Amerikaanse vogelkers en waren de inheemse soorten als liguster, vlier, meidoorn, wegedoorn, lijsterbes op veel plaatsen verdwenen. Wilden we ooit van de Amerikaanse vogelkers (Prunus serotina) afkomen, dan moesten we er voor zorgen dat alle zaadbomen uit de Schouwse natuur verwijderd werden, waardoor de soorten die hier van oorsprong thuishoorden weer konden gaan groeien. En de daarvan afhankelijke insecten, vogels en zoogdieren weer terug zouden kunnen komen.

Afzetmethode: 90% sucesvol!

De afgelopen jaren hebben we het bestrijden van de Amerikaanse vogelkers of wel Bospest aangepakt door middel van de afzetmethode. De boom werd op een ruime meter afgezaagd en zodra de boom weer uitliep werden de bladeren weer verwijderd. Door dit keer op keer te doen, bij voorkeur in het groeiseizoen – maar buiten het broedseizoen – raakt de boom uitgeput en sterft. Op schaduwrijke plaatsen heeft deze methode erg goed gewerkt: 90% van de Amerikaanse vogelkers is daar verdwenen. Op plaatsen met meer licht zoals langs de paden of open plekken in het bos, heeft dit nog niet voldoende gewerkt.

Stobben rooien

Op dit moment rijden er kraantjes in de Boswachterij om de stobben van de Amerikaanse vogelkers uit de grond te trekken. Dit vindt vooral plaats op locaties met meer licht. Trekkers met karren vervoeren het materiaal het bos uit. Tijdens de werkzaamheden blijft het bos toegankelijk voor wandelaars, fietsers en ruiters. Ondanks dat we er alles aan doen om de overlast te beperken kan het voorkomen dat u toch even moet wachten of een andere route moet nemen. Of ondervindt u overlast van grond of takjes op de paden. Hiervoor vragen wij uw begrip.

Natuurlijke verjonging

Door het verwijderen van de Amerikaanse vogelkers hebben inheemse soorten meer kans. Nu al zien we op diverse plekken in het bos het ecosysteem herstellen. Omdat vele jonge boompjes werden opgegeten door de damherten zijn er 1000 boompjes, die uit zaad opgekomen zijn, voorzien van een boomkorf. Daarnaast zijn er enkele bosvakken in een damhertenraster gezet. Deze tijdelijke maatregelen blijven staan totdat de boomblaadjes niet meer binnen het bereik van de damherten zijn. En van bomen en struiken waarvan er beperkt of geen zaadbomen in de omgeving staan zullen we exemplaren aanplanten.

Komen we ooit van de Amerikaanse vogelkers af?

De Amerikaanse vogelkers is in de Nederlandse bossen geïntroduceerd vanwege zijn waardevolle eigenschappen. De boom zorgt voor een rijke strooisellaag en door de aanplant van deze soort werd de verspreiding van een mogelijke brand of insectenplaag tegengegaan. In de Boswachterij Westerschouwen is deze soort echter nooit aangeplant maar is hier terecht gekomen via vogels die het zaad hebben uitgepoept. Van vijf exemplaren in het begin is deze “plaag” uitgegroeid tot miljoenen exemplaren op Schouwen-Duiveland. Dat is ook de reden dat deze vogelkers de naam “bospest” kreeg, de pionier verjongt zich uitermate makkelijk en profiteert optimaal van het beschikbare licht.
Zaailingen van de Amerikaanse vogelkers groeien harder dan die van de inheemse soorten met als resultaat dat vele bossen vol staan met de bospest en daarbij belangrijke inheemse bossoorten verdrongen zijn.

Door te zorgen voor een beter bosecosysteem met meer inheemse struik- en boomsoorten en te zorgen voor meer variatie in leeftijd van de bestaande bomen heeft de Amerikaanse vogelkers minder kans om zich invasief te gaan gedragen.

Provincie Zeeland

De rooiwerkzaamheden worden verricht in opdracht van de Provincie Zeeland. Samen werken we aan een beter bosecosysteem en meer biodiversiteit. De werkzaamheden in de Boswachterij Westerschouwen zullen nog enkele weken duren. Daarna zullen er ook boompjes gerooid worden in de duinen. Voor het broedseizoen (15 maart – 15 juli) moeten de werkzaamheden klaar zijn.