Eén van de weinige delen met kaal zand in de Meeuwenduinen

Vandaag starten de werkzaamheden in de Meeuwenduinen op de Kop van Schouwen. Met machines worden kerven gegraven in de duinen bij het strand. In het gebied erachter wordt een snelweg van zand op gang gebracht. De werkzaamheden zijn voor het einde van het jaar afgerond.

Terug in de tijd

Zomaar een foto van de Kop van Schouwen. Het is wel duidelijk, in 1927 zag het er hier heel anders uit. Een robuust landschap met kale duinen waar de wind de baas was. Anno 2017 is er veel veranderd in de Meeuwenduinen. Nog geen 100 jaar later is het landschap ‘dichtgegroeid’. De wind kan geen grip meer krijgen op het zand want er is een dikke humuslaag ontstaan. Een ideale plek voor allerlei planten, struiken en bomen om te ontkiemen. Het landschap van kale duinen gaat verloren.

Pokon op de verkeerde plaats

Die dikke humuslaag in de duinen is hier niet zomaar ontstaan. De belangrijkste veroorzaker is stikstof. Auto’s, industrie en landbouw stoten stikstof uit. Stikstof zit in de lucht, daalt neer in onze duinen en zorgt voor een voedingsbodem waar planten en bomen een groeispurt in kunnen maken. Een soort pokon dus. Tel daar nog bij op dat we te maken hebben met de exoot Amerikaanse vogelkers die ons duinlandschap dreigt over te nemen en de minimale aanwezigheid van konijnen. Wilde konijnen zouden hier en daar het landschap nog open kunnen maken door de graven. Maar helaas is het konijn door verschillende, door de mens geïntroduceerde ziektes, verdwenen uit de duinen.

Typisch Zeeuws landschap

Al met al tijd voor actie! We willen weer een dynamisch duinlandschap met invloed van zand, zout en wind. Eén met kale duinen, zandverstuivingen, tapuiten, velduilen, kleine parelmoervlinders en duinviooltjes. Afgelopen voorjaar zijn er al veel bomen en struiken verwijderd. Door nu kerven te graven in de kustlijn en de duinen erachter aan de loefzijde af te graven wordt er een snelweg van zand aangelegd. Het zand wordt opgetild door de wind en beland in de luwte van de duinen erachter. Zand bevat hier veel kalk wat verzuring van het landschap tegen gaat, zo houden we het gebied gezond en ontstaat er dynamiek.

Uitdagingen

De Meeuwenduinen is een gebied met veel uitdagingen. Het is het grootste archeologische monument van Nederland, een waterwingebied, een gebied met hoge natuurwaarde en er is kans op aanwezigheid van niet gesprongen explosieven. Met al deze zaken moet rekening gehouden worden binnen het project. De delen waar geplagd (verwijderen bovenste grondlaag) en gegraven wordt, worden nauwkeurig in de gaten gehouden. Ze worden zorgvuldig gecontroleerd op aanwezigheid van explosieven en de archeologische waarde wordt gecheckt. De transportpaden zijn bepaald aan de hand van een natuurtoets om zo min mogelijk waardevolle natuurdelen te beschadigen.

Toegankelijkheid

Tijdens de werkzaamheden blijven de natuurgebieden normaal toegankelijk. De route in de Meeuwenduinen kunt u dus gewoon blijven gebruiken. Ook het pad op de Adriaan van der Weijdeweg blijft toegankelijk. Het vrachtverkeer dat naar en van de werklocaties rijdt, maakt gebruik van bestaande wegen waardoor fietsers en wandelaars soms hinder kunnen ondervinden. De werkzaamheden nemen tot eind 2017 in beslag.

Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)

Het verwijderen van de overmaat aan stikstof uit de natuur en het herstellen van de effecten van de stikstofuitstoot in het landschap vindt plaats in opdracht van de provincie en vallen onder de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) van het Ministerie van Economische zaken. Provincie Zeeland is verantwoordelijk voor de uitvoering van de PAS Herstelmaatregelen. Door de PAS-maatregelen ontstaat ontwikkelruimte voor bedrijven om uit te breiden, én wordt tegelijkertijd de achteruitgang van de natuur gestopt. Voor meer informatie over de PAS kijk hier. Het project is een samenwerking tussen Provincie Zeeland, Rijkswaterstaat, Waterschap Scheldestromen, Evides, gemeente Schouwen-Duiveland en Staatsbosbeheer.